Dünyada 15 yaş üzeri her üç erişkinden biri sigara kullanıyor. Tütün kullanımına bağlı hastalıkla nedeniyle her yıl 6 milyon kişi hayatını kaybediyor.

Türkiye’de ise tüm ölümlerin yüzde 23’ünden sigara sorumlu. 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü nedeniyle açıklama yapan Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk; “Ramazan ayına da denk gelen bu özel gün sigarayı bırakmaya ‘söz’ vermek için büyük bir fırsat” dedi.

Günümüzde tütün kullanımı, dünyada tek başına en önemli ölüm nedeni. Dünya üzerinde yaklaşık 1,2 milyar insan sigara kullanıyor. Tütünden kaynaklı hastalıklar sebebiyle her yıl 6 milyon kişi hayatını kaybediyor. Uzmanlar, tütün kullanımı bu şekilde devam ettiği takdirde 2030 yılına gelindiğinde ölen kişi sayısının 8 milyonu geçeceğini belirtiyor.

Dünya Sağlık Örgütü tütün kullanımının zararlarına dikkat çekmek, ülke politikalarını gözden geçirmek, yeni politikalar üretmek ve DSÖ’ye bağlı üye ülkelerde tütün kullanım oranlarını gözden geçirmek amacıyla her yıl 31 Mayıs’ı, Dünya Tütünsüz Günü olarak ilan etmiştir. Her yıl bir slogan ile çalışmaların yapıldığı 31 Mayıs’ın, DSÖ tarafından belirlenmiş bu yıl ki sloganı ise; “Tütün, hepimiz için bir tehdit!”

Kuruluşundan bu yana değişmez gündemi olan, sigarayla etkin mücadele eden, farkındalık kampanyaları yapan ve her yaş grubuna özelleştirilmiş içeriklerle eğitimler veren Yeşilay, 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü dolayısıyla vatandaşları sigaraya karşı uyardı. Konuyla ilgili açıklama yapan Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk; “Sigara, fiziksel, sosyal ve ekonomik bakımdan yıkıcı sonuçlara yol açan ciddi bir bağımlılıktır. Ülkemizde her yıl 100 binden fazla insanımızı sigardan dolayı kaybediyoruz. Bunun yanında pasif etkilenimden doğan hastalıklar ve zararlar da ayrı bir acı tablo. Her yıl dünyada 250 uçak dolusu insanımızı kaybediyoruz. Bu sayı aynı zamanda dünyanın en büyük sahasını dolduracak insan sayısı. Sigaraya karşı bilinçlendirme çalışmalarımız, kampanyalarımız devam ediyor. Bu değerli ülkemizin değerli insanlarının sigara gibi zehirli bir maddeye kurban gitmesini, hem kendilerine hem sevdiklerine zarar gelmesini istemiyoruz.” dedi.

Sigaranın ülkemize çok büyük maliyetlerinin de olduğunu söyleyen Öztürk açıklamasına şu şekilde devam etti; “Önemli bir halk sağlığı sorunu olan sigara kullanımı aynı zamanda birey ve ülke ekonomisini olumsuz yönde etkileyen bir bağımlılık. Türkiye’de sigaraya her gün 90-100 milyon TL arası para harcanmaktadır. Bu da yıllık toplam 30 milyar TL’ye denk geliyor. Bu rakamla tam teşekküllü, kampüslü 3 bin okul yaptırılabiliyor. Günde içilen bir paket sigaraya yıllık toplam 3000-3500 TL harcanıyor. 20 yıl sigara kullanan, 60-70 bin TL sigaraya para harcıyor. Yani bir kişi sigara içerek, akciğer kanserine yakalanmak için yaklaşık 70 bin TL harcıyor. Bu hem bizi, hem ailemizi, hem de ülkemize zarar veren çok acı bir tablo.” Ramazan ayına da vurgu yapan Öztürk; “Ramazan güzelliklerin başlangıcıdır. Kötü olan ne varsa uzaklaşmanın ayıdır. İstiyoruz ki bu Ramazan ayında bize, sevdiklerimize zarar veren tüm bağımlılıklardan uzaklaşmak için “söz” verilsin, bu ayın ruhuna yakışır şekilde iyilik, sağlık, güzellik yaygınlaşsın.” dedi.

Küresel Yetişkin Tütün Araştırması raporuna göre Türkiye genelinde son yıllarda sigara kullanım oranlarının erkeklerde düştüğü gözlemleniyor. Raporda, tütün kullanımının en çok 25-34 ve 35-44 yaş grupları arasında olduğu belirtiliyor. Tütün kullanımını bırakmayı en fazla deneyenler ise kadınlar. Tütün kullanmaya başlama nedeni en belirgin olarak “merak”, “özenti” ve “arkadaş etkisi” olarak listeleniyor.

Yeşilay Sağlık Bakanlığıyla -birlikte sigarayı bırakmaya yönelik; Sigarayı Bırak, Hayatı Bırakma kampanyasını hayata geçirdi. Bilimsel alt yapılı, uzman kadrolarla hazırlanan bu kampanyada bilhassa dijital medya kanalları kullanılarak sigara bağımlılığına yönelik bilinçlendirme çalışmaları yapılıyor. Sigarayı bırakmak isteyenlere özel programların hazırlandığı Bırakabilirsin.org sitesi yanı sıra kamu spotları da sigara bağımlısı ve sigarasız yaşam üzerinden mesajlarını veriyor.

Yeşilay, Sağlık Bakanlığıyla birlikte sigara yasaklarına yönelik ihlallerin bildirebilmesini sağlayacak bir mobil uygulama geliştirdi. Yeşil Dedektör adı verilen mobil uygulama, 2008 yılında yürürlüğe giren kapalı mekânlarda tütün mamulleri kullanım yasasına uyulmasını sağlamak, ihlallere karşı toplumda farkındalık oluşturmak, tütün ürünlerini kullanmayan vatandaşların haklarını korumak ve yasal hakları konusunda halkı bilinçlendirmek amacıyla geliştirildi. İhlal bildirimlerinin daha kolay yapılabilmesini sağlamayı amaçlayan bu mobil uygulama telefon veya tablet bilgisayara indirilerek kullanılabiliyor. Yeşil Dedektör mobil uygulamasında kullanıcı, ihlal bildirimini uygulama üzerinden konum ve mekân seçerek yapabiliyor. Sağlık Bakanlığının denetim sistemine düşen bildirimler, Sağlık Bakanlığı saha denetim ekibine ulaşıyor. Saha denetim ekipleri ise ihlal bildirimi yapılan mekâna ulaşarak denetimlerini ve gerekli işlemleri yapıyor.