Tıp dünyasındaki tüm araştırmalar uzunca yıllardan bu yana kanser başta olmak üzere tüm hastalıklardan korunmak için bağışıklık sisteminin önemli olduğunu ortaya koyuyor.
Özellikle son dönemde Covid-19 pandemisinde hem virüsten korunmak hem de hastalığı daha hafif geçirmek için en önemli etkenin güçlü bağışıklık sistemi olduğu da uzmanlar tarafından sıklıkla vurgulanıyor. Bağışıklık sistemi zayıfladığında vücudumuzun tüm virüs, bakteri ve mantarlara karşı açık hale geldiğine dikkat çeken Acıbadem Kocaeli Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Saime Selin Cengiz, çocuklarda güçlü bir “savunma kalkanı” oluşturabilmek için yapılması gerekenleri 7 başlık altında topluyor.
Bağışıklık sistemini kısaca “bir canlıdaki hastalıklara karşı savunma mekanizmasını oluşturan, patojenleri ve tümör hücrelerini tanıyıp onları yok eden, vücudu yabancı ve zararlı maddelerden koruyan bir sistem” olarak tanımlayan Beslenme ve Diyet Uzmanı Saime Selin Cengiz, “Vücudu hastalıklara karşı koruyan bir savunma kalkanı olan bağışıklık sistemi, doğum ile birlikte aktif hale gelir. Zayıf bağışıklık sistemi yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da hastalıklara davetiye çıkarabiliyor” dedi.
Bağışıklığı güçlendirmenin ve enfeksiyonlara karşı dirençli olmanın en önemli kuralının beslenme olduğuna işaret eden Beslenme ve Diyet Uzmanı Saime Selin Cengiz, “Bebekler, anneden ve anne sütünden aldığı faktörlerle bu savunma mekanizmasına sahip olarak doğar. Fakat zaman içinde düzensiz beslenme, çevremizdeki toksinler, uykusuzluk bu savunma sisteminin zayıflamasına neden olur. Vücudumuzu bakteriler, virüsler, mantarlar gibi mikroorganizmalara karşı koruyan bağışıklık sistemi güçsüzleştiğinde enfeksiyonlara karşı korumasız kalır. Yanlış beslenme, şeker, sigara (pasif içicilik de dahil), çevre ve hava kirliliği bu sistemin zayıflamasına neden olur” diye konuştu.
Uyku güçlü bağışıklığın anahtarı
Çocukların sağlıklı gelişimleri için kesintisiz gece uykusunun en az beslenme kadar önemli olduğunu kaydeden Beslenme ve Diyet Uzmanı Saime Selin Cengiz, şöyle devam etti: “Uyku sırasında, özellikle karanlıkta melatonin hormonu salgılanır. Bu hormonun salgılanması bağışıklık sisteminin güçlenmesinde önemli bir role sahiptir ve aynı zamanda hipofiz bezinin daha fazla büyüme hormonu salgılamasını sağlar. Uyku sırasında çocuğun çalışmayan kasları da çalışarak enerji depoları yenilenir. Çocuklar uyurken beyinleri çalışır ve gelişir. Uyanıkken oyunda öğrendiği bilgileri uyku sırasında organize ederek beynine kaydeder. Böylece beyinde nöronlar arası bağlar oluşur ve güçlenir.”
Günlük D vitamini almalarını sağlayın
D vitamininin bağışıklık sistemini destekliyor. Kış mevsiminde çocuklarda D vitamini eksikliği ise sık yaşanan bir durum. Bu nedenle sonbahar aylarından itibaren çocuklarda günlük D vitamini takviyesine başlamak gerekebiliyor. Bir yaşından küçük tüm bebeklere ise tüm yıl boyunca D vitamini takviyesi yapılmasında yarar var. Ancak D vitaminini uzmana danışarak kullanmak gerekiyor. Aksi halde fazla D vitamini de bazı sağlık risklerini beraberinde getiriyor.
Kahvaltıyı atlamayın
Güne kahvaltı ile başlamanın zihinsel performansı artırmasının yanı sıra dengeli ve kaliteli beslenme açısından da önemli olduğuna dikkat çeken Beslenme ve Diyet Uzmanı Saime Selin Cengiz, “Dengeli ve kaliteli beslenmenin ilk kuralı; öğünleri tam yapmak ve en önemlisi de kahvaltıyı atlamamaktır. Kahvaltıyı atlamak, sonraki öğünleri ne kadar kuvvetli ve sağlıklı yapsak da yeterli olmuyor. Yeterli doygunluk sağlanmadığı gibi birçok besin ögesi de eksik kalabiliyor” dedi.
Omega-3'ü ihmal etmeyin
Başta balık başta olmak üzere; ceviz, badem ve fındık gibi kuruyemişler düzenli tüketilmeli. Bu besinlerin içeriğindeki omega-3 bağışıklığımızı korumada, enfeksiyonların daha fazla ilerlemesini engellemede ve çocukların beyin gelişimini desteklemede oldukça önemli rol oynuyor.
Sebze ve meyve tüketimini artırın
Sebzeler zengin C vitamini ve antioksidan içerikleri bakımından bağışıklık sistemi için gerekli besinlerden. Vitamin, mineral ve antioksidanlardan en iyi şekilde yaralanmak için çiğ sebze tüketilmeli. A ve C vitamini açısından kırmızı lahana, soğan, havuç, turp gibi sebzeler salatalara eklenebilir. Sebze sevmiyorsa çocuğunuza sebzeleri değişik şekillerde tabak süsleme yöntemi olarak sunabilirsiniz. Antioksidan ve vitamince zengin meyveler de ara öğün olabilir. Farklı renkteki meyveler daha çeşitli vitamin – mineral ve antioksidan alımı sağlıyor.
Ellerini düzenli ve sık yıkamasını sağlayın
Çocuklarda el hijyeninin bağışıklık sistemini güçlendirmede önemli bir etken. Ellerin düzenli ve sık yıkanması birçok enfeksiyon hastalığından korumada önemli bir rol oynuyor. Bu nedenle de özellikle gün içerisinde ve okuldan geldiğinde ellerin yıkanmasının önemini çocuklara anlatmak gerekiyor.
Propolis bağışıklığı güçlendirir
Arıların bitkilerin yaprak, sap ve tomurcuklarından topladıkları çok güçlü antioksidan ve antimikrobiyal etkilere doğal bir arı ürünü olan propolisin virüs ve bakterileri yok ederek vücudun hastalıklarla savaşmasına yardımcı olduğunu anlatan Saime Selin Cengiz, sözlerini şöyle tamamladı: “Çocuklar kreş, okul gibi kalabalık ortamlarda maruz kaldığı mikroplardan dolayı sık sık hastalanıyor. Propolis düzenli tüketildiğinde bağışıklığı güçlendirerek hastalanma sıklığının azalmasına yardımcı olur. Buna bağlı olarak antibiyotik kullanımı da azalır. Ayrıca bilimsel çalışmalar da propolisin solunum sistemi rahatsızlıklarında, ağızda çıkan yaralar, aftlar, uçuklarda, mide bağırsak rahatsızlıklarında kullanım alanının bulunduğu ve kansere karşı etki ettiğini gösteriyor.”