Düşük ve orta gelirli ülkelerdeki ölümlerin %82’sinden kalp damar hastalıkları sorumlu tutuluyor. Hipertansiyon, kolesterol, obezite, şeker hastalığı ve sigara kullanımı kalp sağlığını tehdit eden unsurlar arasında yer alıyor. Ancak kalp damar hastalıklarının birçoğu yaşam tarzı değişikliği ve düzenli egzersiz ile önlenebiliyor. Memorial Antalya Hastanesi Kardiyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mehmet Kabukçu, “8-14 Nisan Kalp Sağlığı Haftası” nedeniyle, kalp sağlığına yönelik önerilerde bulundu.
Kalp damarları zamanla daralıyor
Kalp, kaslardan oluşan çok güçlü bir organdır ve yaklaşık günlük bin 500 litre kanı vücuda pompalamaktadır. Kalbin bu görevini yerine getirebilmesi için yeterli miktarda kanı kalp damarlarından temin etmesi gerekmektedir. Kalp damar hastalıkları, bu kalp damarlarının daralmasından gelişen kalp krizine neden olabilmektedir. Yaş ilerledikçe bu kalp damarları yağlanır ve plaklar oluşturur. Zamanla bu plaklar kalınlaşarak kalp damarlarında daralmalar meydana getirmekte ve bu durum kalp krizi ile sonuçlanabilmektedir.
Kalp damar hastalıklarını pek çok neden tetikleyebiliyor
Bunlar:
1. Genetik özellikler
2. Beslenme durumu
3. Fiziksel aktivite azlığı
4. Stres
5. Yaşam tarzı
6. Şeker hastalığı
7. Hipertansiyon
8. Böbrek hastalıkları
9. Tütün kullanımı
10. Fazla alkol tüketimi
Kriz anında acil yardım gerekli
Kalp krizinin en temel belirtisi göğüs ağrısıdır. Hastalar bu belirtiyi basınç hissi, acıma, batma, yanma gibi farklı şekillerde tarif edebilmektedir. Ağrı genellikle göğüs bölgesinde hissedilir fakat omuz, çene, boyun ve sırta yayılabilmektedir. Göğüs ağrısının yanı sıra kalp krizinin diğer belirtileri; nefes darlığı, kalp hızının artması veya düzensizleşmesi, bulantı-kusma, soğuk terleme ve kaygı durumudur. Bu belirtiler hissedildiğinde mutlaka vakit kaybetmeden acil servise başvurulmalı ya da 112 acil hattı aranmalıdır. Kalp krizi sonrası hastalığın seyrinde tedavinin başlangıcından önce geçen süre kritik önem taşımaktadır. Kalp krizi sonucu ile oluşan ölümlerin yaklaşık yarısı krizin başlamasından sonraki 3-4 saat içerisinde olmaktadır.
Kalp sağlığı için spor yapmak şart!
Kalp sağlığını korumak için spor yapmak önemlidir. Fiziksel hareketsizlik her yıl üç milyondan fazla önlenebilir yaşam kaybına yol açmaktadır. Düzenli egzersiz ve spor kalp damarlarında biriken plak oluşumunu azaltır, kan basıncını düşürür, kötü kolesterolü düşürüp iyi kolesterolü artırır ve kilo verilmesini sağlar. Ayrıca şeker ve hipertansiyon hastalıkları üzerine de olumlu etkileri gösterilmiştir. Yürüyüşler haftada en az 3 gün uygun kalp hızında en az 30-45 dk. yapılmalıdır. Spor öncesi 10-15 dakikalık ısınma süresi önerilmektedir. Spor programı doktor kontrolünde yapılmalı, özellikle kontrol edilmeyen hipertansiyon ve şeker hastaları daha dikkatli olmalıdır.
Her gün 15 bin kişi tütün kullanımı nedeniyle hayatını kaybediyor
Sağlıksız beslenme alışkanlıkları, dünya genelinde ölümlere neden olan 4 büyük risk faktörüyle doğrudan ilişkilidir. Bu risk faktörleri sırasıyla; yüksek kan basıncı, yüksek kan şekeri, yüksek kolesterol, aşırı kilo ve obezitedir. Sebze ve meyvelerden oluşan kalp dostu bir beslenme şekli kalp damar hastalıklarından korunmaya yardımcı olmaktadır. Aktif ya da pasif tütün kullanımının kalp damar sistemi üzerine olumsuz etkileri bulunmaktadır. Tütün kullanan her iki kişiden birinin ölüm nedeni tütünle ilişkili bulunmuştur. Her gün yaklaşık 15 bin kişi tütün kaynaklı faktörlerden dolayı hayatını kaybetmektedir. Ayrıca her yıl aralarında çocukların da bulunduğu 600 bin kişilik yaşam kaybı pasif içicilikten kaynaklanmaktadır. Ne yazıktır ki bebeklerde tütün dumanına pasif maruziyet nedeniyle ani ölümler bile görülebilmektedir.
