Yeni anneler bebek dünyaya geldikten sonraki süreçte çeşitli sağlık problemleri ile karşı karşıya kalabiliyor. Bu dönemin sağlıkla ve konforlu bir şekilde atlatılması için bazı önemli noktalara dikkat edilmesi gerekiyor. Memorial Dicle Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ile Tüp Bebek Merkezi Bölümü’nden Op. Dr. Uğur Değer, lohusa annelere önerilerde bulundu.
Doğumdan sonra bu şikayetlere dikkat edin
Doğum sonrası, özellikle yeni anne olmuş kadının en hassas dönemdir. Doğum bile tek başına anne için müthiş bir deneyimken, hemen sonrasında başlayan yeni bir yaşam, ilk günlerin şaşkınlığı ve fiziksel çekinceleri ile zorlaşabilir. Bu süreci doğru ve sağlıklı bir şekilde atlatmak mümkündür. Özellikle doğum sonrası aşırı ve pıhtılı kanama, akıntının renginin değişmesi, doğum sezaryen olarak gerçekleşmişse ameliyat kesisi yerinde ağrı, sızı, kızarıklık, şişlik, ısı artışı, kanama, yüksek ateş, kötü kokulu akıntı, memelerde geçmeyen ağrı, şişme, ısı artışı, bulantı, kusma, idrar yaparken ağrı ve yanma belirtileri varsa mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Doğum sonrası ilk hafta kanama görülebilir
Doğum sonrası ilk bir hafta kanama, adet kanaması kadar sık görülebilir. Daha sonra kanama yerini daha çok akıntıya bırakır, akıntının rengi kahverengi, sarı, beyaz olmak üzere giderek açılır ve ortalama loğusalık süresi boyunca yani 40 gün devam eder. Bu süreçte herhangi bir antiseptik solüsyon kullanmaya gerek yoktur. Pedler sık değiştirilmeli, genital bölge duru su ile yıkanarak temiz ve kuru tutulmalıdır. Bu süreç takip edilmeli ve dikkati çeken bir farklılık görüldüğü takdirde doktora başvurulmalıdır.
Lohusalık döneminde ayakta duş almak önemli
Doğumu takip eden üçüncü günde anne banyo yapılabilir. Lohusalık dönemi boyunca ayakta duş alınmalıdır. Oturarak ve küvete girerek banyo yapmak enfeksiyon riski açısından sakıncalıdır. Sezaryen ile doğum yapanlar doğumun ikinci gününde banyo yapabilir ve banyo sırasında ameliyat bölgesini kapatmasına gerek yoktur. Banyo sonrası ise ameliyat bölgesi tahriş edilmeden temiz bir havlu ile tampon yapılarak kurulanmalıdır. Ancak 40 gün boyunca yapılacak banyo ayakta duş şeklinde olmalı, oturarak veya küvete girerek yapılmamalıdır.
Anne ve bebekte kabızlığı önlemek için bol sıvı alımı şart
Lohusalık döneminde kadınların özel bir diyet uygulanmasına gerek yoktur. Yeterli ve dengeli beslenmeye özen gösterilmeli, protein, karbonhidrat, sebze ve meyvelerin yeteri kadar tüketilmesi yeterli olacaktır. Gaz yapıcı besinlerden kaçınmak, anne ve dolayısı ile bebek için çok önemlidir. Annenin kendisi ve bebeğin kabızlığını önlenmek, süt üretimini artırmak için bol sıvı tüketmesi önemlidir.
Süt akışını kolaylaştırmak için pratik öneriler
Doğumdan sonra süt yapımının başlamasına bağlı olarak memelerde çok ikinci ve yedinci günler arası şişlik ve gerginlik oluşur. Bu his anneler tarafından bir rahatsızlıkmış gibi algılanır. Ancak bu durum süt oluştuğunun bir belirtisidir. Bu şişlik ve gerginliğin meme iltihabına yol açmaması için bebek sık sık emzirilmelidir. Memelerin aşırı derecede sertleşmesi sonucu bebek memeyi tutamıyorsa veya tutmasına rağmen yeterli şekilde boşalma sağlanamıyorsa memelerdeki süt elle veya pompa ile sıkılarak sağılmalıdır. Süt sağma işlemi öncesi, ılık nemli havluyla kompres yapılması ve yine ılık bir duş alınması süt kanallarının genişlemesini sağlayacaktır. Böylelikle süt akışı kolaylaştıracaktır.
Temizliğe dikkat edin
Annenin emzirmeye başlamadan önce bir miktar anne sütü ile meme başını ıslatması önerilir. Her emzirme sonrası temizleme gerektirmeyen bebeğin emmesinde sakınca olmayan, sadece lanolin maddesi içeren bir krem sürülerek meme başı çatlakları önlenmelidir. Süt üretimi arttıkça ve meme ucundan süt akmaya başladıkça göğüs petleri kullanmak yararlı olacaktır.
Bebeğin emmesini kolaylaştırmak için…
Meme ucunu, bebeğin emmesini kolaylaştırmak için dışarı çıkarmak amacıyla emzirme aralarında ve emzirmeden 10 dakika kadar önce göğüs ucuna masaj yapmak en pratik yöntemdir. Eğer etkili olmuyorsa ucu çıkarmak için bebek mağazaları ve eczanelerde kolayca bulunabilecek özel aparatlar kullanılabilir. Başka bir çözüm yolu da meme ucu çıkana kadar bebeği silikon meme ucu ile emzirmektir. Bebek emdikçe birkaç gün içinde meme ucu kendiliğinden belirginleşecektir.
Doğumdan sonra 40 gün sonra anne cinsel hayatına dönebilir
Lohusalık döneminde kadınlarda, özellikle de emzirirken salgılanan oksitosin hormonu nedeniyle annenin uykusunun gelmesi gayet normaldir. Annenin normal cinsel hayatına dönmesi için de ortalama 40 gün geçmelidir. Çünkü lohusalık döneminde rahim içi henüz eski haline dönmediğinden cinsel ilişki kesinlikle önerilmemektedir.
Düzenli takiplerinizi aksatmayın
Doğum yapmış olan her kadının lohusalık dönemi bittikten sonra doktoruna başvurup gebelik sonrası normal jinekolojik muayenesini olması çok önemlidir. Bu dönemde smear testi yapılabilir ve korunma yöntemleri hakkında bilgi alınması gerekir. Herhangi bir problem görülmediği takdirde jinekolojik muayene doktorun belirleyeceği aralıklarla tekrarlanmalıdır.