İstanbul’da ‘Yarısı Bizden’ dönüşümü başladı: 139 daireli site yıkılıyor
İstanbul Küçükçekmece'deki 8 bloklu 139 daireli Güneş Sitesi hak sahipleri kentsel dönüşüm için yüzde yüz uzlaşma sağladı.
Alan bazlı büyük dönüşümlerde devreye giren Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, dönüşüm için 'Yarısı Bizden' ile hibe sağlandığını, Kentsel Dönüşüm Başkanlığı ve TOKİ işbirliğiyle de inşaat desteği verildiğini bildirdi.
Böylelikle çifte kolaylık sağlanan Güneş Sitesi'nde inşa süreci hızla başladı. Hak sahiplerinden Gülaçtı Karakaya, "Maddi ve manevi olarak zaten devletimiz yanımızda. ‘Ödeyemem’ diye korkmasınlar, kira öder gibi kendi evimizi alacağız” diyerek bütçesi dar olan vatandaşlara kentsel dönüşüm çağrısı yaptı.
Bilim adamlarının 7 ve üzeri deprem uyarısı yaptığı İstanbul'da yapıların 5'te biri yani 1,5 milyonu riskli durumda. Olası bir depremde 2,5 milyon insanın barındığı 600 bin konut yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya. Mega kentin ilk ve acil gündemi kentsel dönüşüm... Bu nedenle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın desteğiyle İstanbul'da başlatılan Yarısı Bizden Kampanyası, riskli konutlarını dönüştürmek isteyenlere büyük kolaylıklar sağlıyor.
39 ilçede dönüşüm tam gaz
İstanbul’un 39 ilçesini kapsayan proje kapsamında hak sahiplerine 700 bin TL'si hibe, 700 bin TL'si kredi ve 100 bin TL'si de tahliye desteği olmak üzere toplam 1.4 milyon TL destek veriliyor. Hak sahibinin bir dükkanı için 350 bin TL hibe ve 350 bin TL kredi ve 100 bin TL taşınma desteği, diğer her bir dükkanı için ise 700 bin TL kredi desteği sağlanıyor.
Alan bazlı büyük dönüşümlerde bakanlık devrede
Alan bazlı büyük dönüşümlerde ise Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, TOKİ ve Emlak Konut iş birliği ile vatandaşa destek oluyor.
Ödemeler ruhsat alındıktan 2 yıl sonra
Kredi geri ödemeleri ise yapı ruhsatının alınmasından 2 yıl sonra başlıyor. 10 yıl vadeli kredinin ödemesinin başladığı ilk yıl faiz uygulanmıyor. Otopark ve sığınak proje metrekaresinin dışında tutulacak. Yüklenici firmaya desteğin yüzde 30'u iş başladığında peşin ödenecek. Hibe tutarı bina maliyetinden düşürülüyor arta kalan borç ise yine uzun vadeli uygun ödeme koşullarıyla taksitlendiriliyor.
Yeni dönem 8 Ağustos'ta başladı
Geçen yıl 26 Nisan- 2 Haziran arasındaki ilk başvuru döneminde e-devlet üzerinden 106 bin 225 bina ve 1 milyon 225 bin 63 bağımsız bölüme ilişkin talep toplandı. 8 Ağustos'ta da kampanyanın yeni dönemi başladı ve artık süre kısıtlaması olmadan talepler toplanıyor.
Güneş Sitesi'nde yaşayanlar hem Yarısı Bizden'den hem de TOKİ desteğinden faydalandı
İstanbul’un Küçükçekmece ilçesine bağlı Tevfik Bey Mahallesi’ndeki Güneş Sitesi’nde yaşayanlar, Yarısı Bizden’in finansal katkısının yanı sıra TOKİ’nin de proje ve inşa desteğinden faydalandı. 8 bloktaki 139 bağımsız birimin yıkımını Bakanlık ekipleri gerçekleştirdi. Enkazın kaldırılmasının ardından TOKİ yeni konut ve yaşam alanlarının inşasına başlayacak.
Alan bazlı dönüşümde TOKİ de yüklenici oluyor
Kentsel Dönüşüm Başkanlığı Dönüşüm Uygulamaları Daire Başkanı Yunus Emre Küçük de İstanbul’da yaşayanları riskli binalarını dönüştürmeleri için Yarısı Bizden desteğinden faydalanmaya davet etti. Küçük “Bu projemizde büyük alan bazlı bir dönüşümü Bakanlığımız Kentsel Dönüşüm Başkanlığı ve TOKİ iş birliği ile gerçekleştirdiği için vatandaşlarımızı 700 bin lira hibe desteğinden faydalandırılıp bu tutarı bina maliyetinden düşerek vatandaşlarımızı borçlandırmış olacağız. Vatandaşlarımız 700 bin lira hibe desteğinden sonra arta kalan borçlarını yine uzun vadeli uygun ödeme koşullarında ödeyebilecek” dedi.
Hak sahibi Gülaçtı: Kira öder gibi evimizi alacağız
Güneş Sitesi’ndeki hak sahiplerinden Gülaçtı Karakaya ise 6 Şubat depremlerinin ardından site sakinlerinin kentsel dönüşüme karar verdiğini söyledi. Karakaya, “Kentsel dönüşümü muhakkak yaptırmalıyız, bu şart. İstanbul'da kaçınılmaz bir deprem bekleniyor. Eninde sonunda evlerimizin yenilenmesi lazım. Kentsel dönüşümle veya şahısların kendi güçleriyle yaptırmalılar. Hiçbir vatandaşımız bu konuda korkmasın. Maddi ve manevi olarak zaten devletimiz yanımızda. Bütçesi dar olanlar, ‘ödeyemem’ diye korkmasınlar, kira öder gibi kendi evimizi alacağız” diye konuştu.
Diğer bir hak sahibi olan Huriye Başaran da
“Binamız çok eskiydi. Deprem olsaydı belki yıkılacaktı. Şimdi çok mutluyum. Bence hiç kimse beklemesin” dedi.
Hak sahiplerinden Dursun: Ne istediysek harfiyen yapılıyor
Hak sahiplerinden Zeki Dursun vatandaşların kentsel dönüşüme güvenmeleri gerektiğini vurgulayarak, “Kentsel dönüşüm her şeyden önce Türkiye için, bilhassa İstanbul için gerekli. Herkesin bu işin içine girmesi lazım. Biz korkusuzca, rahatça oturacağız. Devletimiz, bize her konuda yardımcı oldu. Biz ne istediysek şu ana kadar harfiyen yapılıyor. Hiçbir sorunumuz olmadı” şeklinde konuştu.
Bakan Kurum: Anlaşıp gelin evlerinizi dirençli hale getirelim
Sosyal medya hesabından Güneş Sitesi’ndeki yıkım çalışmalarının görüntülerini paylaşan Bakan Kurum, “Yarısı Bizden ile İstanbul’u dönüştürüyoruz. 700 bin TL hibe, 700 bin TL kredi, 100 bin TL taşınma yardımını sağlamaya devam ediyoruz.
Alan bazlı büyük dönüşümlerde de vatandaşımız uzlaşma sağlamışsa biz devreye giriyoruz.
Riskli yapısını dönüştürmek isteyenlere; 700 bin TL hibe, 100 bin TL taşınma yardımı sağlayıp yeni konutları TOKİ ve Emlak Konut güvencesiyle inşa ediyoruz. Küçükçekmece Tevfik Bey Mahallesi’nde Güneş Sitesi sakinleri gibi anlaşıp gelin, evlerinizi afetlere karşı dirençli hale getirelim” ifadelerini kullandı.
- Riskli yapı, hak sahiplerinin ortak kararla belirleyecekleri bir yükleniciyle imzalayacakları sözleşme ile projelendirme ve yapı ruhsatı işlemleri tamamlanır. Ardından kuracakları kat irtifakı (hisse sahiplerinin paylarının tespiti) işlemlerinden sonra "Yarısı Bizden" desteği için ilçe belediyelerine başvuru yapılır.
1.Soru: Yarısı Bizden Kampanyası'ndan faydalanmak için e-Devlet başvurusu şart mı?
- Yeni dönemde e-Devlet başvurusuna gerek yok.
2.Soru: Kampanyadan kimler faydalanabilir?
- İstanbul'daki riskli yapı sahiplerinin tümü kampanyaya başvurabilir.
3.Soru: Ev ya da iş yerimin riskli olup olmadığını nasıl öğrenebilirim?
- Bakanlığa bağlı lisanslı kuruluşlara karot örneği aldırarak, yapının risk durumu tespit edilebilir.
4.Soru: Riskli yapı olduğunu tespit ettirdikten sonra ev veya iş yerini dönüştürmek için ilk olarak nereye başvurmak gerekiyor?
- Riskli yapı, hak sahiplerinin ortak kararla belirleyecekleri bir yükleniciyle imzalayacakları sözleşme ile projelendirme ve yapı ruhsatı işlemleri tamamlanır. Ardından kuracakları kat irtifakı (hisse sahiplerinin paylarının tespiti) işlemlerinden sonra "Yarısı Bizden" desteği için ilçe belediyelerine başvuru yapılır.
5.Soru: Yarısı Bizden için proje ön şartları nelerdir?
- Yeni projedeki yapı (otopark ve sığınak hariç), eski yapının bir buçuk katı büyüklüğünü geçmemeli. 1 Nisan 2023'ten sonra hazırlanmış ruhsat projeleriyle bu kampanyadan faydalanılabilir.
6.Soru: Hak sahipleri sözleşmeyi ne zaman ve kiminle imzalayacak?
- İlçe belediyesince hak sahibi tespiti tamamlanmış riskli yapılar için Bakanlığın oluşturacağı randevu tarihinde Bakanlık ile hibe taahhütnamesi ve kredi sözleşmesi imzalanır.
7.Soru: Her konut veya iş yeri için ne kadar hibe ve kredi ödenecek?
- Hak sahibinin bir konutu için 700 bin lira hibe ve 700 bin lira kredi, diğer her bir konutu için 1 milyon 400 bin lira kredi verilecek. Hak sahibinin bir dükkanı için 350 bin lira hibe ve 350 bin lira kredi, diğer her bir dükkanı için ise 700 bin lira kredi desteği sağlanacak.
8.Soru: Bakanlık Yarısı Bizden ödemesini hak sahibine mi, yükleniciye mi yapacak?
- Ödemeler hak sahipleri adına yükleniciye yapılacak.
9.Soru: Ödeme ne zaman ve nasıl yapılacak?
- İlk ödeme iş başlayınca yüzde 30 oranında yapılacak. Ardından inşaatın devam etme süreci incelenerek taşıyıcı sistemin bitiminde yüzde 30, yapı sıvaya kadar hazır duruma getirildiğinde yüzde 30 oranında ödeme yapılacak. Son aşamada ise yapı kullanım izin belgesi alındığında yüzde 10 oranında ödeme yapılacak.
10.Soru: Kredi geri ödemeleri ne zaman ve hangi şartlarda gerçekleştirilecek?
- Kredi geri ödemeleri yapı ruhsatının alınmasından 2 yıl sonra başlar. 10 yıla kadar vade uygulanır. Ödemenin başladığı yıl faiz uygulanmaz. Sonraki yıllar Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranının yarısı kadar güncelleme yapılır.
11.Soru: Tahliye desteği ne kadar?
- Tahliye desteği tek seferde 100 bin lira olarak ödenir.
12.Soru: Tahliye desteğinden kiracılar da faydalanabilir mi?
- Tahliye yani taşınma desteği daire/iş yerinde oturan kiracıysa kiracıya, değilse ev sahibine ödenir.
13.Soru: Otopark ve sığınak yaptığımda hak kaybı olacak mı?
- Yeni üretilecek projede otopark ve sığınak alanları inşaat alanı metrekaresinin dışında tutulacak. Böylece yapı sahibi hak kaybına uğramayacak.
14.Soru: Kredi için gelir şartı aranıyor mu?
- Hak sahiplerine kredi verilirken gelir ve kredi puanına bakılmaz.
15.Soru: Hangi tarihler arasında başvuru yapılacak?
- Kampanyaya vatandaşlar süre kısıtlaması olmadan başvurabilecek.
Öte yandan, kampanyada artık e-Devlet başvurusuna gerek kalmayacak.
Kampanya desteğinden faydalanırken yeni yapılacak yapının eski yapının bir buçuk katı büyüklüğünü geçmemesi gerekiyor. Daha önceki kampanya döneminde yeni projesine otopark ve sığınak ekleyenler "bir buçuk katı" kuralına takılıp hak kaybına uğrayabiliyordu. Yeni düzenlemeyle otopark ve sığınaklar proje metrekaresinin dışında tutuldu. Böylece vatandaşların hak kaybının önüne geçildi. Bu sayede çok sayıda vatandaşın kampanyadan faydalanması bekleniyor.
Yapımı hızlandırmak ve yüklenicilerin projeye ilgisini artırmak için de ilk ödeme oranına artış yapıldı. Daha önce hak sahiplerinin yüklenicilerine, yüzde10 oranında yapılan birinci hak ediş ödemesi artık yüzde 30 olarak düzenlendi.
