TELEME
Türkler; sütten, keçi sütünden pek çok gıda maddesi üretmişlerdir. Bunlardan biri de telemedir.
Teleme, muhallebi kıvamında yumuşak, tuzsuz, yoğurda benzer bir yiyecektir. Lezzetli ve besleyici özelliğe sahiptir. Eskiden çobanların dağlarda keçileri otlatırken ekmeğinin yanına katık yapmak için, çiğ sütten yaptıkları bir yiyecek...
Malzemesi basit; ılık keçi sütü, incir yaprağı veya ham incir (incir kozzağı)…
Teleme, yaz mevsiminde keçiden sağılan süt henüz sıcak iken, incir ağacının gövdesinden alınan beyaz süt ile çalınır (mayalandırılır).
Dağlarda her zaman incir ağacı ve yaprağını bulabilmek mümkün müdür? Elbette değildir. İnsanımız bunun da kolayını bulmuştur. Tülbent gibi ince bir bez üzerine incir sütü akıtılarak kurutulur.Bu artık hazır bir mayadır. Dağda keçi sağılarak bu mayadan katılır ve “TELEME” olur.
Bir tencere keçi sütü, birkaç damla incir sütü akıtıldıktan sonra yaprağın sapıyla karıştırılıp 10-15 dakika kadar uyumaya bırakılırsa, mayalanan keçi sütü teleme hâline gelir. Teleme çalınan kabı soğuk bir suda beklettiğimizde, tadı daha da güzelleşecek, lezzetli bir duruma gelecektir.
“ÇOBANIN GÖNLÜ OLSA TEKEDEN TELEME ÇALAR.”
Türkmen aşiretlerinin hayvancılık geleneğine dayanan bir deyim.
İmkânsızı denemeye veya yapmaya çalışanlar hakkında veya kişinin istediği takdirde olmayacak bir işi yapabileceği anlamında söylenen deyimdir.