55 yıllık Türk Ticaret Kanunu 1 Temmuz 2012’de değişiyor. Ticaret hayatına birçok yeni kapı açan kanunun getirdikleri arasında şirketlerin iç işleyişlerini ve rekabet güçlerini etkileyecek olumsuz maddeler de bulunuyor. Türkiye’de şirketlerin yüzde 90’ını küçük ve orta boy olarak ifade edilen aile şirketleri oluşturuyor. Ancak yeni TTK ile başta ‘şeffaflık’ adıyla getirilen ve birçok bilginin internet sitesinde yayımlanmasını zorunlu kılan hükümler ile şirketlerin ek harcama yapmalarını sağlayacak olan hükümler şimdiden tepki toplamaya başladı. Her şeyden önce şirketlerin kanunun uygulanacağı tarihe kadar öngörülen şartları yerine getiremeyeceği dile getiriliyor.

Şirketler 2013 başına ertelenmesine rağmen sermaye şirketlerinin bazı bilgilerinin internetten yayımlanmasını zorunlu tutan madde için “Şirketlerin yatak odasına giriyor. Yatak odanızı açıyorsunuz insanlar farkında değil. Çırılçıplaksınız. Hiçbir şirketin hareket kabiliyeti kalmayacak’’ yorumunu yapıyor. Çünkü yeni kanunda “aile şirketlerinde yönetim kurulu ortakları ne kadar maaş alıyor, şirketin kazancı nedir, şirket nereye gider ve ne yapar, nereden gelir elde eder” gibi bilgiler yayımlanacak. Bu bilgiler şirket bilançoları, dönem ara bilançoları, özel bilançolarının yayımı ile sağlanacak. Şirketle ilgili herhangi bir kişinin istemi ile tüm sözleşmeler ve dipnotları açıklanacak. Bu durumda da şirketin yatak odası sayılan tüm bilgiler ortaya dökülecek. Türkiye’deki aile şirketlerinin bu bilgileri internetten yayımlandığı zaman, o şirketlerin ne gizliliği kalacak ne de sistemi.

İHALEDE SIKINTI
Bilgiler internetten yayımlandığı zaman şirketlerin özeli kalmayacak. Şirketler ihaleye girerken de rakiplerine karşı çok ciddi sıkıntı yaşayacak. Çünkü hangi işi nasıl yaptığı açık açık görülecek. İnternete konulması zorunlu belgeler arasında şeffaflık ilkesi ve bilgi toplumu açısından açıklanması zorunlu bilgiler ile blgi alma kapsamında sorulan sorular, bunlara verilen cevaplar ve diğer kanunlarda pay sahiplerinin veya ortakların aydınlatılması için öngörülen hususların yer alması da şirket içindeki çekişmenin de kamuoyuna yansımasını sağlayacak.

MALİYET VE ZAMAN KAYBI
Kanuna göre, internet sitesinde yer alacak bilgiler metin haline getirilip şirket yönetimi tarafından tarih ve saati gösterilerek noterden onaylı bir deftere sıra numarası altında yazılacak veya yapıştırılacak. Daha sonra sitede yayımlanan bilgilerde bir değişiklik yapılırsa, değişikliğe ilişkin olarak işlem tekrarlanacak. Bu da noter masrafı ve zaman kaybına yol açacak.

ÖNÜNE GELEN DAVA AÇABİLİR
Kanunda yer alan “İnternet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine ayrılmış bölümü herkesin erişimine açıktır. Erişim hakkının kullanılması, ilgili olmak veya menfaati bulunmak gibi kayıtlarla sınırlandırılamayacağı gibi herhangi bir şarta da bağlanamaz. Bu ilkenin ihlali hâlinde herkes engelin kaldırılması davasını açabilir” maddesi, herhangi bir kişinin şirketin aleyhine dava açmasını sağlayacak. İnternet sitesine konulan bir içerik, üzerinde bulunan tarihten itibaren en az altı ay süreyle internet sitesinde kalacak; aksi halde konulmamış sayılacak.

SİTE KURMAYAN DOĞRU HAPSE!
Yeni kanunda 210 yeni madde bulunuyor. Yasayla birlikte şirketlere internet sitesi kurma zorunluluğu getiriliyor. 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren bu madde de yürürlüğe girecek. Söz konusu madde ile internet sitelerinde şirket ortakları, üçüncü kişileri ilgilendiren tüm bilgiler, şirket yöneticilerine ödenen tüm paralar, temsil ve seyahat giderleri, tazminatlar, sigorta primleri gibi ödemeler de yer almak zorunda. Bu bilgilerin internet sitelerinde yer almaması halinde herhangi bir internet kullanıcısı şirket aleyhine dava açabilecek. Bu durumda şirketin yönetim kurulu üyeleri, müdürleri ve yönetici olan komandite ortakları 6 aya kadar hapis ve 300 güne kadar adli para cezasıyla internet sitesine konulması gereken içeriği usulüne göre koymama durumunda ise 3 aya kadar hapis ve 100 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılabilecek.

OSTİM SANAYİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ BAŞKANI ADNAN KESKİN: KANUN, "DOLANDIRMAK, SİTE KURMAMAKTAN İYİDİR" DİYOR

“Yasa koyucu ‘Her şey şeffaf olsun’ diyor ama aile şirketleri iş yaptıkları şirketleri ve ticari sırları açıklamak zorunda kalacak. Çünkü kanun ile istenildiği takdirde şirket, tüm sözleşmeleri, ara tabloları ve mizanlarını açıklamak zorunda kalacak. Yıllarca kurduğu iş ilişkisini ifşa edecek. Çek yasağından dolayı hapis cezasını kaldırıyorlar ama ‘İnternet sitesinden bilgi yayımlamadın’ diye hapis cezası olacak. Kanun bize ‘Adamı dolandırmak, internetten bilgilerini yayımlamamaktan iyidir’ diyor.”

habertürk