VakıfBank Kültür Yayınları’ndan (VBKY) çıkan “Kör Müzisyen”, Rus edebiyatının altı çağı yazarlarından Vladimir Korolenko’nun başyapıtı. Yazarın yaşamı boyunca defalarca baskı yapan roman, 1886’da okurla buluştuğunda büyük ses getirdi.
Türkçe çevirisini Levent Özübek’in yaptığı “Kör Müzisyen”, görme engelli bir çocuğun müzikle tanışması sonrası değişen yaşamını konu edinirken, dönemin Rus kırsal hayatını da detaylıca aktarıyor. Roman Türkçe’de ilk kez VBKY tarafından yayımlanıyor.
Flüt ve piyanoyla tanışma
Yedi bölüm ve son söz (Epilog) kısmından oluşan romanın ana karakteri Pyotr, Rus taşrasında varlıklı bir ailede dünyaya geliyor. “Annenin yüreği, dünyaya gözlerini açmış bebekle birlikte gelip, onun beşiğine sokulmuş ve yaşamı boyunca, peşini bırakmayacak korkunç ve acısı hiç dindirilemeyecek korkunç trajediyi sezebiliyor muydu o anda? Yoksa sadece bir sayıklama mıydı bunlar? Her ne hâl ise, bebek kör doğmuştu” satırlarına yer verilen romanda, Pyotr, önce flüt, ardından piyanoyla tanışıyor.
Dönemin koşulları anlatılıyor
Kör bebeğin doğduğu aile kalabalık bir aile değil. Ancak çocuğun ailesinde annesinden ve toprak sahibi babasından başka evdekilerin ve civardaki herkesin Maksim Dayı dediği, Bayan Popelskaya’nın tek kardeşi, savaş gazisi Maksim de bulunuyor. Maksim, hiçbir karşılık beklemeden çocuğun gelişimiyle birebir olarak ilgilenmeye başlıyor, ona doğayı anlatıyor, birlikte yaşamı keşfediyorlar. İlerleyen süreçte piyano çalmayı öğrenen Pyotr için romanda şu satırlar kaydediliyor: “O, her dersin üstesinden süratle gelmeyi beceriyordu ama Yohim’in kavalına olan bağlılığını kaybetmemişti. Piyano daha zengin, daha dolgun, daha güçlüydü. Ne var ki piyano eve bağlıydı. Kaval ise her yere taşınabilirdi, böylelikle pastoral sesi steplerin yumuşak uğultusuyla tam olarak birleşebilirdi.”
Romanda karakterler tek tek tanıtılırken, dönemin yapısı betimlemelerle okura ulaşıyor. Bu satırlardan toplumsal, kültürel ve ekonomik koşullara dair detaylı bir sonuç çıkarmak mümkün. Romanın teması ise “sevgi” olarak öne çıkıyor. Yaşamı boyunca çevresindekilerden büyük sevgi gören Pyotr için körlük başarıyı yakalamak için engel olmuyor.
Yazarın kişisel görüşleri…
Romanda yazar Korolenko’nun yaşanan durumlar karşısında kişisel görüşlerini akıttığı, değerlendirme yaptığı bölüm girişleri de yer alıyor. Korolenko, şunları söylüyor: “İhtimam ve kederle el ele gidecek bir aşkın sessiz kahramanlığı için doğmuş gibi görünen canlar vardır. Başkalarının bahtsızlığına karşı gösterdikleri ihtimam kendileri için bir organik gereklilik, bir hayat öpücüğü gibidir. Doğa, gündelik yaşamın yarattığı yavanlık duygusunu azaltarak, tutkularını, ihtiraslarını, emellerini ihtiyatla yumuşatarak, kendi benliklerinin ümitlerini ve arzularını yanında bulunan o baskın karaktere tâbi kıldırarak, bir iç huzuru bahşetmiştir onlara. Bu yaratılışta olanlar çevresindekilerin gözüne soğuk, heyecansız ve tüm gerekliliklerin ötesinde ağırbaşlı görünür. Dünyevi yaşama ait coşkuların cazibesine ilgisiz kalıp, başkalarının harikulade şahsi mutluluklarına giden hüzünlü yolda sükûnetle yürürler. Karla kaplı dağ zirveleri kadar soğuk ve o zirveler kadar görkemli görünürler. Tüm dünyevi kabalıklar ayaklarının altında yatan çamur gibidir, iftira ve dedikodu bile bir kuğunun kanadından çamurun sıçraması gibi, beyaz giysilerinin üzerinden kayıp gider.”
19’uncu yüzyıl Rus edebiyatının son büyük temsilcilerinden Vladimir Korolenko’nun yazdığı “Kör Müzisyen”, naif ve akıcı anlatımıyla her yaştan okurun hafızasında yer edinecek bir yapıt. Roman, sanatın engelleri aşmada büyüklüğüne dikkat çekerken insan sevgisinin kutsallığını ön plana çıkarıyor.
Vladimir Korolenko kimdir?
Rus edebiyatının altın çağı isimlerinden Vladimir Korolenko, 27 Temmuz 1853’te Ukrayna’da dünyaya geldi. Uzun yıllar gazetecilik yapıp yoksul insanlar için yardım faaliyetlerinde bulunan Korolenko’nun eserleri arasında “Kör Müzisyen”in yanı sıra Sibirya’daki sürgün döneminden beslenen “Makar’ın Rüyası”, “Dilsiz”, “Mırıldanan Orman” gibi birçok kısa hikâye ve novella yer alıyor. Korolenko, uzun yıllar muhalefet ettiği çarlık rejiminin yıkıldığını gördükten sonra 25 Aralık 1921’de hayata veda etti. VBKY’nin Türkçe’de ilk kez yayımladığı “Kör Müzisyen” yazarın en önemli eseridir.
KÜNYE
Yayınevi: VBKY
Kitabın adı: Kör Müzisyen
Yazar: Vladimir Korolenko
Çevirmen: Levent Özübek
Sayfa sayısı: 232
Fiyatı: 22 TL
