Oturumun kolaylaştırıcılığını (moderatör) Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Sinan Yardım yaptı. Oturumda otoparklar mevcut durumu, ekonomisi ve sorunları ile çözümleri bağlamında her yönüyle tartışıldı.
İBB’nin “Sürdürülebilir Ulaşım Kongresi” kapsamında İstanbul’un otopark konusu ele alındı. Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Sinan Yardım’n yönettiği oturumda konuşmacı olarak İSPARK Genel Müdürü Murat Çakır, Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Eren İnci ve Marmara Üniversitesi Öğr. Üyesi Abdullah Demir söz aldı. Aynı oturumda panelist olarak ise Otomatik Otopark Sistemleri A.Ş.den Müştak Ağrikli kolaylaştırıcı Dr. Yardım’a katıldı.
İSPARK teknolojik dönüşümle İstanbulluların hayatını kolaylaştıracak
İSPARK Genel Müdürü Murat Çakır yol üstü otoparkçılığın İSPARK’ın küçük işlerinden biri olduğunu asıl yükün ise 100 bin peron ile farklı şekillerde hizmet veren otopark işletmelerininolduğunu söyledi. İSPARK’ın karayolu araç otoparkı dışında otogar, deniz aracı parkı,bisiklet kiralama işi, hava aracı parkı işletmeciliği gibi farklı alanlarda da çalışmaları olduğuna değindi. Çakır, park konusuna eğildiklerini belirtirkenbir yandan da farklı alanlarda iş kollarını geliştirmeyi planladıklarını anlattı.
Çakır, İSPARK’ın teknolojik dönüşüme önem verdiğini söyleyerek ilk etapta sahada nakit ödeme yerine kartlı, mobil ödeme gibi seçenekleri hayata geçirdiklerini aktardı. Aynı zamanda kamera ile plaka okuma, mobil uygulamaların yenilenmesi gibi çalışmaları ön plana aldıklarını belirtti. Birçok yenilikçi adımı 2020’de hayata geçirmeyi planlayan İSPARK’ın elektrikli araçlar için şarj istasyonları da kurmayı düşündüklerini aktaran Çakır bisiklet ve elektrikli bisiklet gibi yeni alanlarda olmayı hedeflediklerini ekledi.
İstanbul’un en önemli ikinci sorunu trafik yoğunluğu
Kent ekonomisi ve ulaştırma ekonomisi gibi konularda çalışmalar yapan Sabancı Üniversitesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Eren İnci İstanbul’un en önemli sorununun deprem olduğunu trafik yoğunluğunun ise bunu izleyen ikinci sorun olduğunu söyleyerek sunumuna başladı. Eren “Bir otomobilin yaşam süresinin yüzde beşi hareket halinde geçmekte, geri kalan süreyi ise park halinde bekler. Bu park halinin bir ekonomisi olduğunu görüyoruz. Bu oldukça önemli bir konudur ancak başka yerlerde…” diyerek Türkiye’nin park alanlarının Yalova kentinden daha büyük olduğunu belirtti.
Otoparklarda doğru fiyat politikası izlenmeli
Park alanının önemli bir ara ürün olduğunu söyleyen İnci büyük bir arazi kullanımına dayanan bu ürün için kısa vadede doğru fiyat belirlenerek çözüm yaratılabileceğini belirtti. İnci, park yeri arama ve bu sürede harcanan kaynakları karşılayacak optimal bir ücretlendirme yoluyla doğru bir ekonominin yaratılması gerekliliğine değindi. Böylesi bir çalışmanın yapılabilmesi için kaç aracın park yeri arayışında olduğuna yönelik çalışmalar yapılması gerektiğini belirtti.
İnci, van Ommeren ve Kobus ile birlikte yaptığı çalışmasında yoğun anlar için işlerliği olan bir hesaplama modeli geliştirdiklerini söyleyerek bu modelin normal ve seyrek park ihtiyacı olan anlar için de uygulanabilecek şekilde genelleştirilebileceğini aktardı.
Park ücretlerinin gereğinden ucuz olması halinde bu durumun kentte yaşayan herkese daha fazla maliyet getireceğine değinen İnci yol üstü parklarının dahi ev fiyatları başta olmak üzere bir çok fiyatı etkilediğini söyleyerek “Park parası ödemediğinizde iki defa düşünün” diyerek sözlerini tamamladı.
Ücretlendirme politikası park süresini uzatıyor
Marmara Üniversitesi Öğr. Üyesi Dr. Abdullah Demir ise “İstanbul’da Otopark Yönetimine İlişkin Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri” adlı bir sunum gerçekleştirdi. Otoparklarda ilk saat sonrasında ücret artışının düşük olmasından dolayı 70 dakika civarında olan yol üstü parklanma süresinin 120 dakikaya çıktığına değinen Demir “Bu ücretlendirme politikasının yanlış olmasından kaynaklanıyor” dedi.
Demir, otopark işletmeciliği, yerel yönetimler, merkezi yönetim olmak üzere her seviyede sorunlar olduğunu bunların çözülmesi ile mesafe alınabileceğini kaydetti.
Demir sözlerini “İstanbul’a bütünsel yaklaşarak bu sorunu çözmek mümkün” diyerek sözlerini tamamladı.
Mevcut mevzuat “Otopark yapmasan da olur” diyor
Oturumdan sonra söz alan Otomatik Otopark Sistemleri A.Ş.den Müştak Ağrikli Türkiye’de otoparka bakışın oldukça sorunlu olduğuna değindi. Ağrikli “Dünyanın hiçbir yerinde otoparka bizde olduğu gibi bakılmıyor. Otopark dünyanın her yerinde evin bir parçası gibi kabul ediliyor. Tuvaletsiz bir ev almadığınız gibi otoparksız ev de almıyorsunuz” diyerek Türkiye’de mevzuatın bu ciddiyete olanak tanımadığını belirtti. Mevzuatın uygulamasının devamlı ertelenmesinin de bir gösterge olduğunu belirten Ağrikli belediyeler şikayet olmadıkça denetim dahi yapmıyor” dedi.