Rekabet Kurulu, THY ile ilgili soruşturması bir şikayet üzerine mi yoksa resen mi başlatıldı?




Yaklaşık on gün kadar önce Rekabet Kurulu, Türk Hava Yolları ile ilgili ‘soruşturma' başlattığını açıkladı. Rekabet Kurulu, THY'nin ‘İstanbul çıkışlı yurtiçi ve yurtdışı hava yoluyla yolcu taşıma hatlarında rakip firma aleyhine dışlayıcı eylemlerde bulunup bulunmadığını' soruşturma konusu yapmıştı. Doğal olarak akla ilk gelen soruşturmanın bir şikayet üzerine mi yoksa resen mi başlatıldığı. Çünkü Rekabet Kurulu zaman zaman sektörden herhangi bir ‘rekabet ihlali var' şeklinde bir başvuru gelmese de kendiliğinden harekete geçebiliyor.

Burada soruşturmanın sektör oyuncularından birinin başvurusu üzerine başladığı bizce malum. Kesin olmaya kimin şikâyette bulunduğu. Rekabet Kurulu'nun açıklamasının ardından neredeyse sektördeki tüm oyuncular ile tek tek görüştüm. Komik olan, neredeyse hepsi ‘biz daha önce şikayet etmiştik ama bu bizimki değil galiba' diyorlar.
Yani sektör oyuncularının hepsi olağan şüpheli.
Atlasjet'in patronu Murat Ersoy, ‘Siz mi soruşturma talebinde bulundunuz?' soruma küçük bir kahkaha atarak, ‘Bizim daha önce bir şikayetimiz vardı ama bu soruşturmanın nedeni bizim ki değil' yanıtını veriyor. Onur Air'in genel Müdürü Şahabettin Bolukçu da ‘Biz değiliz' diyor ama öğrendiğime göre Onur Air'in de THY'nin piyasa rekabetini bozduğu yönünde daha önce Rekabet Kurulu'na yaptığı bir başvuru hatta, THY'ye çekilen bir ihtarname bile var.

Bolukçu aynı zamanda Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Yönetim Kurul Üyesi de. Dernek olarak onlar da THY'ye karşı bir soruşturma açılması talebinde bulunmuşlar aslında. Ancak anlaşılan o ki, soruşturmaya giden yol TÖSHİD'in başvurusundan da geçmiyor.

Gelelim son dönemde ciddi bir büyüme trendine giren Pegasus Havayolları'na. Doğrusu Ali Sabancı ile konuyu yüz yüze görüşme fırsatımız olamadı. Ama Rekabet Kurulu tarafından yapılan açıklama bizi Sabancı'ya doğru götürüyor. Girişteki cümleyi yeniden okuyalım! ‘İstanbul çıkışlı yurtiçi ve yurtdışı hava yolcu taşıma hatlarında rakip firma aleyhine dışlayıcı eylemlerde bulunma" ifadesi dikkat çekiyor.

Ali Sabancı, yaptığım görüşmelerde de toplantılarda bu konuları sık sık dile getirip şikayetini açıkça ifade etmiş bir isim. Bir konuşmamızda İtalya'ya uçmak istediklerini anlatan Sabancı, "Sizin büyük ağabeyiniz o hatta yeterli kadar dolu değil, deyip bunu bir de yazılı olarak bana verdiler. Ben ne yapacağım büyük ağabeyim THY'nin başarmasını mı bekleyeceğim. Büyük ağabeyim başarsın ki sıra bana gelsin olur mu böyle şey" diyerek isyanını dile getirmişti.

Sabancı'nın Rusya, İtalya hatta Japonya'ya bile uçmak istediği biliniyor. Anlaşılan önüne her seferinde büyük ağabey çıkınca soluğu Rekabet Kurulu'nda almış.
Soruşturmanın sonucu ne olur, nasıl karar çıkar bilmiyorum. Tahmin etmek de zor. Ancak özel sektör ile THY'nin yeni hatlar konusunda sürekli karşı karşıya geldikleri ortada. THY, ilk olmanın avantajı ile 5-10 adım önde koşuyor. Ancak bu koşuda hep geride kalan özel sektör özellikle dışarıda ‘eşit şartlarda' yarışmak istiyor. Durum böyle olunca da bir soruşturma 4-5 olağan şüpheliyi gündeme getiriyor!
Hacer Gemici / HT Ekonomi