Tropik bölgelerde yetişen Jakfruit (Artocarpus hetero-phyllus) dünyanın en büyük meyvesini meydana getirmektedir. Sıcak ve yılın her döneminde yağışlı bölgeler-de iyi gelişen ağacın meyveleri bir basketbol topu büyüklüğündedir. Bu ağaçların bulunduğu otlaklarda besle-nen hayvanlar için ağaçtan düşen meyveler tehlike arz edebilmektedir. Nemli drenajı iyi ve verimli killi topraklarda güzel gelişme gösterir. Üçüncü yıldan itibaren meyve vermeye başlar. Jackfruit nangka ve jaca olarak da tanınmaktadır.
Anavatanı Hindistan ve Güneydoğu Asya’dır. Yüksekliği 25-30 m ye kadar ulaşabilir. Bu özelliği nedeniyle rüzgar kıran bitkisi olarak da yararlanılmaktadır. Güzel ve görkemli bir görünüşe büyük yayvan bir taca düzgün ve kuvvetli koyu-gri renkli kalın bir gövdeye sahiptir. Seyrek dallanma gösterir. Genç ağaçlarda tepe sürgünler kesilerek yan dal oluşumu sağlanarak 3-4 ana dallı bitki tacı oluşturulmak-tadır. Erkek ve dişi çiçekler aynı bitki üzerinde fakat farklı yerlerdedir. Ağacın çoğaltılması tohum ve aşıyla olmak-tadır. Tohumları 1-8 haftada çimle-nebilmektedir. Iklim özelliklerine göre değişmekle birlikte hasat Ocak-Haziran döneminde olmakta fakat tüm yıl hasat yapılan bölgeler de bulunmaktadır. Mey-ve ağırlığı anavatanı olan Hindistan’da 45 kg’a ulaşırken diğer bir yetişme alanı olan Florida’da (ABD) ise 15 kg kadardır. Aşırı iri meyveler iyi bir gıda stoğu olarak görülmektedir. Meyvenin büyük-lüğü 90 cm’ye kadar ulaşabilmektedir. Kerestesi müzik aletleri mobilya gemi direği yapımı gibi çok değişik amaçlarla kullanılmaktadır.
Meyvenin şekli ve büyüklüğü çok değişkendir. Meyve küresel oval veya oblong (uzun silindir) şeklinde olabilir. Meyvenin en dışında yeşil renkte dikenimsi ve etli bir kabuk bulunur. Yeşil kabuğunun altında kahverengi pürüzsüz sert bir kabuk mevcuttur. Meyve içerisinde bulunan lateks kauçuk yapımı için uygun olmamakla birlikte içermiş olduğu yaklaşık % 85 oranındaki reçine ile cila yapımı için çok değerlidir. Meyvenin yenilen kısmı tohumlarıdır. Bu tohumlar sert kabuk içerisinde genellikle küçük meyvelerde üçü meyvenin sağ tarafında üçü de meyvenin sol tarafında olmak üzere her biri iri bir patates büyüklüğündedir. Büyük meyvelerde tohum miktarı daha da fazla olabilmek-tedir.
Tohumlar patates gibi pişirilerek yenmektedir. Muz ile ananas arası bir tadı vardır. Odun ateşinde tohumların kızartması çok tercih edilmektedir. Hindistan’da patates fasulye vb. gibi sebzelerle acılı yemeği (curry) yapıl-maktadır. Meyve salatalarında kullanıl-makta dondurma ve krema ile birlikte de servis edilmektedir.
Konserve olarak 60 haftaya kadar saklanabilmektedir. Yaprakları mısır ve hindistan cevizi kabukları ile birlikte kavrulup hindistan cevizi yağı ile birlikte karıştırılarak veya tek başına ülsere karşı kullanılmaktadır. Sirke ile karıştırılmış lateksi çıban yılan sokmaları ve beze oluşumunda tedavi amaçlı önerilmektedir. Köklerinden elde edilen ekstraktlar astım ateş deri hastalıkları ve ishale iyi gelmektedir. Ağaç kabuklarının sakinleştirici etkileri söz konusudur
Kaynak
Bu gördüğünüz sebze aslında mutfağınızdan eksik olmayan sebzelerden biri. Sadece bu fotoğrafta “biraz büyük” çıkmış!
1. Dünyanın en büyük patatesi
Lübnan’ın güneyindeki Tyre şehrinde yaşayan çiftçi Khalil Semhat kendi tarlasında yetiştirdiği bu dev patatesi gördüğünde gözlerine inanamadı. Tam 12 kilo ağırlığındaki bu dev patates kütlesi Guinness Rekorlar Kitabı’nda da dünyanın en büyük patatesi olarak yer aldı.
2. Dünyanın en büyük kabağıPasifik’teki Norfolk Adası’nda Ken Dade tarafından yetiştirilen bu dev kabağı taşımak için iki kişi şart. Bu kabak Uluslararası Amatör Bahçecilik Fuarı’nda da sergilendi. Rekorlar kitabına giren bu kabak üç kilo ağırlığında.
Jackfruit’ olarak bilinen bu tropikal meyve Hindistan’ın güneyinde, Malezya, Jakarta ve Filipinler’ de yetişen karpuz büyüklüğünde bir meyvedir. Direk olarak ağacın gövdesinde büyüyen bu meyvenin dışı yeşil ve dikenimsi bir kabukla kaplıdır. Kesildiğinde ananasın içine çok benzeyen yumuşak yapıdaki koyu sarı kısmı yenir. Normali ananas büyüklüğünde olan görmüş olduğunuz bu meyve tam olarak 57 santimetre uzunluğunda. Havai’de George Schattauer tarafından yetiştirilen bu meyvenin anavatanı aslında Hindistan’ın batısıdır. Havai’ye 1888 yılında gelmiştir.
35 kilo ağırlığındaki bu yeşil lahana 1998 yılında ‘En büyük lahana’ olarak rekor kırdı. John Evans tarafından yetiştirildi.
Dünyanın en büyük lahanasını da yetiştiren John Evans’ın arazisinin toprağından mıdır bilinmez ama en büyük ve ağır havucu da kendisi yetiştirdi. Tek bir havuç 9 kilogram civarında.
ABD’nin Rhode Island eyaletinde yetiştirildi. 2007′de dünyanın en büyük balkabağı olarak Massachusetts’teki Tarım Ürünleri Fuarı’nda sergilendi.
Alf Cobb tarafından yetiştirilen dünyanı en uzun salatalığı neredeyse bir metre uzunluğunda. Durum böyle olunca Rekorlar Kitabı’na da girmiş.
İşte Alaska’nın ve muhtemelen dünyanın en büyük karnıbaharı. Tam tamına 15 kilogram.
1993 yılında ‘dünyanın en büyük brokolisi’ rekoru da kırıldı. 15 kilogram ağırlığındaki bu dev brokoli 1993 yılında rekor kırdı.
