Dünyanın en büyük süper volkanı Yellowstone'un 2004'ten bu yana rekor oranda yükseldiği ve volkanın patlaması halinde ABD'nin ürkütücü bir senaryoyla karşı karşıya kalabileceğinden korkuluyor.
Daily Mail'deki habere göre, Wyoming parkındaki volkanın tabanının sadece son 3 yıldır, yılda 7,5 santimetre yükseldiği, bunun kayıt tutulmaya başlanan 1923'ten bu yana rekor bir oran olduğu belirtildi.
Süper volkanın 640 bin yıldan bu yana ilk kez patlaması, bilimadamlarının kabusu. Ancak bilimadamları, son 2,1 milyon yılda 3 kez patlayan volkanla ilgili bilgi eksikliği yüzünden, bir sonraki felaketin ne zaman olabileceği konusunda kesin birşey söyleyemiyorlar.
Ancak bir patlama olması halinde, geçen sene patlayan İzlanda'daki Eyjafjallajökull yanardağının yol açtıklarının süper volkanınkinin yanında devede kulak kalacağı belirtiliyor.
ABD'nin en büyük volkanik sahasında bulunan Yellowstone, doğanın en müthiş oluşumlarından biri olarak nitelendiriliyor.
640 bin yıl önceki büyük patlamadan sonra 30 küçük patlamanın olduğu, bu patlamaların sonuncusununsa 70 bin yıl önceye denk geldiği ifade ediliyor. Süper yanardağlar dağ biçiminde değil, büyük çöküntüler biçiminde oluyorlar. Bunlar, "kaldera" denen çökmüş dev kraterler. Yellowstone kalderası 10 km boyunda ve 30 km eninde. Yüzeyinin sekiz kilometre altında da dev bir magma odası bulunuyor.
Magma odasındaki basınç arttıkça yüzey yükseliyor ve ölçülebilir bir sıcaklık artışı oluyor.
habertürk
ABD'nin kuzeydoğusunda Wyoming eyaletindeki Yellowstone Milli Parkı'nın altında saklı yanardağ eğer patlarsa yıkımının çok büyük olacağı belirtiliyor.
"Armageddononline.org" internet sitesinde "olası büyük afet" işaretleri, Colorado-Amerikan Jeolojik Araştırma Merkezi (USGS) uzmanlarına dayanarak muhtemel ölçümlerle veriliyor.
ABD'nin 18. Başkanı Ulysses Grant'ın imzasıyla Mart 1882'de "dünyanın ilk milli parkı olan" Yellowstone, İzlanda'dan çok daha fazla yeraltı sıcak su kaynakları gayzerlerle kaynıyor. Her gün yüzlerce küçük deprem oluyor.
1 milyon kilometrekare el değmemiş alana sahip Yellowstone'un yanardağının muhtemel indifasının Kuzey Amerika kıtasını etkileyebilecek güçte olması bekleniyor. Yellowstone'un 40 bin yıldır uyuyan saklı yanardağı kül püskürtme işareti dahi vermemesine rağmen, "gizli çok tehlikeli güç" olduğu uzun zamandır söyleniyor.
SÜPER YANARDAĞ KABARIYOR
Yellowstone, 1980 mayısında biri yanardağ uzmanı 57 kişinin ölümüne yol açan, kuzeybatı Washington eyaleti St. Helen Yanardağı'nın patlama gücünden bin kat fazla potansiyele sahip olduğu belirtiliyor.
"Dünyanın en tehlikeli yanardağı" olarak adlandırılan Yellowstone, 2004 yılının ortalarından bu yana rekor hızda kabarmış. Krater yüzeyi otuz ay içinde 20 cm yükselmiş.
Utah üniversitesinde araştırmayı yöneten Robert Smith'e göre, dünyada dev kraterler püskürmeden on yıllar boyu kabarıp alçalabiliyor. Araştırmacılar, sıvı kayacın, Yellowstone Ulusal Parkı'nın altındaki dev magma odalarından akarak yüzeyi kabarttığını sanıyor.
Yellowstone yanardağının kalderası, yani volkanik patlama sonucu meydana gelen büyük çöküntüsü 640 bin yıl önce meydana gelen üç büyük püskürmeyle oluşmuş. 70 bin yıl önce de birçok küçük püskürme olmuş. Büyük püskürmelerde kül bulutu gökyüzünü yıllarca karartmış. Bu yüzden azalan Güneş ışığına bağlı olarak da sıcaklıklar önemli ölçüde düşmüş.
Bilim adamları yanardağın "yakın bir jeolojik zamanda" püskürmesini bekledikleri için yanardağını tehlikeli görüyor. Bir tahmine göre püskürme, tahminlere göre önümüzdeki bin yıllar içinde olabilir. Püskürme sırasında basınç dalgası dünyanın etrafında çok kez dönecek, gökyüzünün kül ve toz yüzünden kararmasına bağlı olarak da dünyada yıllarca volkanik kış yaşanacak.
Endonezya'nın Sumbava adasında 1815 yılında püsküren Tambora yanardağı dünya genelindeki hava sıcaklığını 2,5 derece düşürmüş, Avrupa'da temmuz ayında don yaşanmıştı. Soğuklar 1819 yılına dek tarımı vurduğu için de Avrupa'dan birçok insan Amerika'ya göçtü.
(A.A)
