Yapılan bir araştırmaya göre Türkiye genelinde 411 olan AVM sayısı 2021 sonunda 454’e ulaşacak.
JLL Türkiye’nin ‘Ticari Gayrimenkul Pazarı Görünümü Raporu’na göre Türkiye genelinde şu anda 411 AVM bulunuyor. Bu sayı, yenilerin eklenmesiyle 2021 sonunda 454’e çıkacak.
İstanbul’da 118 AVM faaliyet gösterirken, inşaat halindekilerin sayısı ise 18. İstanbul’da inşaat halinde olan merkezlerin önemli bir bölümünün 2018’in ikinci yarısında ve 2019’un ilk çeyreğinde hizmete açılması bekleniyor.
Ankara’da ise şu anda 39 AVM yer alırken, 9 yeni merkezin inşaatı devam ediyor.
“Uzmanlaşmış AVM”ler…
2018’in ikinci yarısında açılması planlanan ‘Uzmanlaşmış AVM’lerle perakende sektöründe yeni bir dönemin başlayacağı belirtiliyor.
Rapora göre perakende sektöründe; öz sermayesi güçlü olan perakendecilerde yeni mağaza açma iştahı gözlemlenirken, geçtiğimiz iki yılda verimsiz şubelerini kapatan elektronik marketlerin verimli metrekarelerde AVM’lere geri döndüğü gözlemleniyor. Yatırımcıların mesafeli yaklaştığı; ancak alışveriş merkezine kayda değer bir ayak trafiği çeken sanat ve spor okullarının sayısının artması da öngörülüyor.
Bunun yanında tren/otobüs terminalleri, spor stadyumları, üniversiteler ve A sınıfı ofis binalarında perakende alanlarına ağırlık verilmesiyle perakende piyasasında çeşitlendirmeye gidileceği tahmin ediliyor.
Ofislerde kiralar TL’ye dönüyor
JLL’nin çalışmasında, A sınıfı ofis piyasasına ilişkin rakamlara da yer verildi. Boşluk oranı bir önceki yılın ikinci çeyreğine kıyasla yüzde 21,9’dan, yüzde 20,9’a düştü. 2018’in ilk yarısında İstanbul’daki A sınıfı ofis stoku, bir yıl öncesine göre 482 bin 500 metrekare yükseldi. Kiralama işlemleri bakımından Anadolu Yakası’nda Ataşehir ve Kozyatağı, Avrupa Yakası’nda ise Levent ön planda.
İstanbul ofis piyasasında son dönemde kira kontratlarının TL üzerinden gerçekleşmeye başlaması dikkat çekiyor.
JLL uzmanlarına göre ofis piyasasındaki hareketliliği şirketlerin operasyonlarını küçültmesi ve çalışan sayılarını düşürmesinin yanı sıra verimliliği (kişi başına düşen m2) artırma ve kira bedelini düşürme talebi nedeniyle gerçekleşen işlemler oluşturuyor. Küçük ölçekli şirketlerin yanı sıra – uydu ofislere ihtiyaç duyan – büyük firmalara çözümler sunan hazır ofislerin yılın ikinci yarısında da önemini koruyacağı öngörülüyor.
Rapora göre yılın ilk yarısında lojistik pazarındaki kiralama işlemlerinde düşüş gözlemlendi. Aynı dönemde kiralamadan çok satışa yönelik taleplerin geldiği ifade edildi. Sakarya, Düzce, Çatalca ve Silivri gelişmekte olan lojistik bölgeleri olarak belirlenirken, Alibaba ve Amazon gibi e-ticaret devlerinin Türkiye pazarına giriş yapmasının ardından – özellikle lojistik merkezi yatırımı yapmaları durumunda – sektörün canlanmasına katkı sağlayacakları kaydedildi.