Vatandaşa elektrik piyangosu vurdu!
EPDK elektrikte yeni bir dönem başlatıyor: Elektriğini kendin üret fazlasını devlete sat!


ENERJİ Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK); vatandaşların, toplu konutların, hastanelerin, üniversitelerin ve küçük ölçekli sanayi tesislerinin lisans almadan ya da şirket kurmadan rüzgardan, güneşten veya sudan elektrik üretmesine izin verdi. Vatandaş, ihtiyacı olan elektriği üretecek, fazlasını piyasaya satabilecek.
2007 yılında çıkarılan bir yasayla, kurulu gücü 500 kilovatın altında olan elektrik üretim tesisleri için lisans alma ve şirket kurma zorunluluğu kaldırıldı. EPDK, uygulama yönetmeline ilişkin çalışmasını tamamlandı. Kurul, onayından geçen ‘Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik' yayımlanmak üzere Resmi Gazete'ye gönderildi.
ELEKTRİKTE YENİ DÖNEM
Buna göre yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı azami 500 kilovatlık üretim tesisi ile mikro kojenerasyon tesisi kuran gerçek ve tüzel kişiler, lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaf tutuldu. Gerçek ve tüzel kişiler, santrallerden elektrik ihtiyaçlarını karşılayacak. Ürettikleri, ihtiyaç fazlası ürettikleri elektriği, iletim sistemine verebilecek.
EPDK Başkanı Hasan Köktaş; nehir, güneş, rüzgar, jeotermal gibi yerli kaynakların ekonomiye kazandırılmasının önemine işaret ederek, şöyle devam etti:
"Artık tüketici, kendi elektriğini üretmeye başlıyor. Bu düzenleme ile dağınık şekildeki enerji kaynaklarından mümkün olduğu kadar çok kişinin en az bürokratik işlemle elektrik üretimi yapması sağlandı. Bu konumdaki üreticiler, öncelikle kendi ihtiyacını karşılayacak, üretilen fazla elektrik dağıtım sisteminde en yakın noktada tüketilecek."
EPDK'nın her yıl serbest tüketici sınırını azaltarak, piyasada elektrik alım satım alanını genişlettiğini belirten Köktaş, "Böylece, tüketicinin rekabetten faydalanıp daha ucuza enerji tüketmesini sağlanıyor. Diğer yandan üretim cephesinde kendi bölgesinde enerji kaynakları olan herkesin de bunları ekonomiye kazandırmalarını sağlıyoruz" dedi
 
TOPLU KONUTLAR VE HASTANELER İÇİN BÜYÜK AVANTAJ
Köktaş, uygulamanın özellikte toplu konutların ucuz elektrik tüketmesi için büyük avantaj sunduğunu vurgulayarak, "Özellikle toplu konutlar, sanayi tesisleri, üniversiteler, hastaneler. Bu yerler, gerek ısı gerekse kesintisiz ve güvenilir elektrik ihtiyacını verimi yüksek kojenerasyon tesisi kurarak sağlayabilme imkanına kavuştu. Uygulamayla, tüketiciler maliyeti çok yüksek olmayan santraller, paneller, düzenekler kurarak elektrik üretip kendi makinesini çalıştıracak, konutlarını aydınlatacak. Fazla enerjiyi de belirlenen teknik kriterlere göre sisteme bağlanarak satabilecek" diye konuştu.


SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Bu olanaktan yararlanmak isteyenler şu yolu izleyecek:
-Üretim tesisinin kurulacağı yerin kullanım hakkına sahip olacak,
-Kaynağın (rüzgar ve güneş hariç olmak üzere) kullanım hakkına sahip olduğunu belgeleyecek,
-Kojenerasyon tesisleri için tesis verimliliğine ilişkin bilgiler ve Bağlantı Başvuru Formu ile birlikte bölgesindeki dağıtım şirketine başvuracak.
-Dağıtım şirketi, 1 ay içinde başvuruları toplu olarak değerlendirecek.
Bu değerlendirme sırasında bağlantı kısıtı olması durumunda sırası ile
-Başvurunun, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olması,
-Başvurunun tüketim tesisi ile aynı yerde olması,
-Başvuru sahibinin önceden uygun bulunmuş bir başvurusunun olmaması,
ölçütlerinde öncelik sıralaması yapılacak.
-Uygun bulunan başvurular için dağıtım şirketince ilgili kişiye bildirimde bulunacak.


FİYAT NASIL BELİRLENECEK?
Bu kapsama giren üreticiler, fazla elektriği şu fiyattan satacak:
-Tesis, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı ise Yenilenebilir Enerji Yasası'nda öngörülen fiyattan,
-Mikrokojenerasyon ise Türkiye ortalama toptan elektrik satış fiyatı üzerinden perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketi tarafından satın alınacak.


500 KİLOVATLIK BİR TESİS 700 KONUTUN İHTİYACINI KARŞILAR
Bir konut, yılda ortalama 1.500 kilovatsaat elektrik tüketir. 500 kilovatlık yenilenebilir enerjiye dayalı bir tesis, bir yılda ortalama 2 bin saat çalışır. Bu tesis, yılda 1 milyon kilovatsaat elektrik üretir. Bu da yaklaşık 700 konutun elektrik ihtiyacını karşılar.
Bu tesis, aynı zamanda küçük bir işletmenin de yıllık elektrik ihtiyacını karşılayabilir.
Bir konutun, kendi elektrik enerjisi ihtiyacını karşılaması için çok daha düşük bir tesis kurması yeterli olacak.
EPDK kaynakları, yenilenebilirler enerji kaynaklarının, üretimde kontrol edilemeyen yönlerinin bulunduğuna işaret ederek, "Bunlar, ihtiyaç anında üretim sağlayamayabiliyorlar. Yönetmelik bunun için düzenlenen ölçekte (500 kW altı) örneğin gündüz güneşe dayalı olarak üretilen elektrik enerjisinin akü gibi yöntemlerle depolanarak gece kullanılmasına imkan veriyor" dedi.
Olcay AYDİLEK / HT Ekonomi