ABD'den yeni enerji projeleri sinyali

ABD, Orta Asya ve Ortadoğu'daki petrol ve doğalgazın Batı'ya taşınması adına yeni projeler için düğmeye basmaya hazırlanıyor. Bu hafta içerisinde İstanbul'da düzenlenecek olan geniş kapsamlı enerji konferansının da ana gündem maddesi yeni projeler olacak.

ABD, Orta Asya ve Ortadoğu'daki petrol ve doğalgazın Batı'ya taşınması adına yeni projeler için düğmeye basmaya hazırlanıyor. Bu hafta içerisinde İstanbul'da düzenlenecek olan geniş kapsamlı enerji konferansının da ana gündem maddesi yeni projeler olacak.

Bu kapsamdaki çalışmaları danışman düzeyinde yürüten isim ise oldukça tanıdık: ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi Ross Wilson.

Emekli diplomat şu anda Washington merkezli düşünce kuruluşu Atlantic Council'ın Avrasya Direktörlüğü görevini yürütüyor. Wilson, Atlantic Council tarafından bu hafta içinde düzenlenecek olan Karadeniz Enerji ve Ekonomik Forumu için geldiği İstanbul'da bir grup gazeteciyle bir araya geldi.

Wilson, hem konferansta ele alınacak konuları anlattı hem de yeni projelerle ilgili ipuçları verdi. Eski Büyükelçi, "Özellikle 2011'den sonra başta Şahdeniz olmak üzere Hazar gazının daha fazla miktarda ihraç edilmesini öngören bir mekanizma yürürlüğe sokulacak" dedi.

Şu anda Kafkasya ve Ortadoğu’daki zengin enerji yataklarının Batı’ya taşınması konusunda çok sayıda proje masada bulunuyor. Ancak Wilson’ın 2011’den sonra yeni bir mekanizmanın yürürlüğe gireceği yönündeki sözleri, ABD’nin mevcutlara ek olarak yeni projeler için düğmeye basacağı anlamına geliyor. İstanbul’da yapılacak temaslarda bu konunun ön plana çıkması bekleniyor.

YENİ BORU HATLARI



Şu anda teknik düzeyde çalışmaları yapılmış ya da yapılmakta olan projeler arasında Nabucco, Türkiye-Yunanistan-İtalya (ITGI), Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) yer alıyor.

Bununla birlikte son olarak Azerbaycan-Gürcistan-Romanya arasında inşa edilmesi öngörülen AGRI projesinde de imzalar atıldı.

Wilson, Türkiye ile Bulgaristan arasında bir doğalgaz boru hattı inşa edilmesi konusunda Atlantic Council olarak Bulgar hükümetine danışmanlık yaptıklarını ifade etti.

Planlanan boru hatlarının temel amacı Batı'nın enerjide Rusya'ya olan bağımlılığının azaltılması. Bu nedenle de kaynak çeşitlendirilmesi büyük önem taşıyor. İstanbul'da düzenlenecek konferansa Karadeniz'e kıyısı olmamasına rağmen Irak ve Afganistan bu nedenle davet edildi.

İSTİKRAR SIKINTISI

Ancak bu boru hatları inşa edilse bile buradaki esas sıkıntı hatların içinin doldurulması, yani arz. Kafkasya'nın yanı sıra Irak ve Afganistan'da önemli gaz yatakları bulunuyor. İran da önemli bir enerji ülkesi ancak arzında sık sık yaşanan kesintilerin yanı sıra nükleer programı üzerindeki uluslararası uyuşmazlık bu seçeneği de şimdilik saf dışı bırakıyor.

Irak’ta da en büyük sorun siyasi. ABD’nin muharip güçlerini çekmesinin ardından siyasi istikrar için zaman gerekiyor.

Enerji kaynakları açısından zengin olan bu bölgelerde istikrar sorunu devam ederken, kısa vadede geçici de olsa ABD’nin başını ağrıtan bir diğer sorun da büyükelçi atamaları.

Zira, enerji politikaları açısından Washington için büyük önem taşıyan iki kilit ülke Azerbaycan ve Türkiye’ye büyükelçi atamaları yapılamıyor. Uzun bir süredir ABD’nin Avrasya enerji diplomasisini yürüten Matt Bryza’nın Bakü’ye atanması Ermeni lobisine; Frank Ricciardione’nin Ankara’ya atanması da Yahudi lobisine takılıyor.

(Hürriyet)