10 numara yağ petrol istasyonlarını solladı
Petder, vergi düzenlemesi yapılmadan 10 numara yağın satışının önüne geçilmeyeceğini açıkladı
Petrol Sanayi Derneği (PETDER) Genel Sekreteri Erol Metin, 10 numara yağ faaliyetlerinin bazı bölgelerde çok yoğun olduğunu belirterek, ''Yani birkaç büyük akaryakıt istasyonunu katlayacak büyüklükte. Bir vergi düzenlemesi yapılmaksızın bize göre bunun önüne geçmek neredeyse imkansız'' dedi.

Metin, akaryakıt piyasasına ilişkin AA muhabirinin sorularına yanıtlarken, yılın ilk yarısında benzin satışlarında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,5 civarında daralma görüldüğünü, yaklaşık 3 yıldır devam eden bu daralmanın, benzinden vergi nedeniyle LPG'ye kayışın bir sonucu olduğunu söyledi.

Kırsal motorin ve düşük kükürtlü motorinin toplamında ise geçen yılın aynı dönemine göre bir değişiklik bulunmadığını belirten Metin, yeni nesil dizel motorlu araçların kullandığı düşük kükürtlü motorinde büyümenin sürdüğünü, kırsal motorinde ise aynı durumun söz konusu olmadığını bildirdi.

''Bizi esas kaygılandıran, tereddüte düşüren şey; kırsal motorin tüketimindeki yüzde 7 oranındaki daralma'' diyen Metin, kırsal motorin tüketiminin ticari, sınai faaliyetlerin güzel bir göstergesi olduğunu, ancak ilk yarıda Türkiye sanayisindeki büyümenin, kırsal motorin tüketimine yansımadığının altını çizdi.

Bu daralmayı ''10 numara yağ'' sorununa bağladıklarını anlatan Metin, hesaplamalarına göre yılda bu sorun nedeniyle akaryakıt piyasasında 1 milyon tonluk kayıp yaşandığını söyledi.

Sorunun geçen yılın ikinci yarısından bu yana devam ettiğini, akaryakıt istasyonlarının yakınında, sanayi sitelerinde, kamyon garajlarında buna ilişkin yoğun faaliyetlerin gözlendiğini belirten Metin, ''Bazı bölgelerde bu faaliyet çok daha yoğun. Yani birkaç büyük akaryakıt istasyonunu katlayacak büyüklükte. Özellike kamyon trafiğinin yoğun olduğu yerler'' dedi.

Motorin yerine 10 numara yağın tercih edilmesinin gerekçesinin vergi farkı olduğunu hatırlatan Metin, ''Motorinin ÖTV'si, kilo başına 1,4 lira, 10 numara yağ için kullanılan yağlarda ise kilo başına 0,3 lira. KDV ile birlikte değerlendirildiğinde toplam vergi farkı kilo başına 1,92 TL/kg, yani arada uçurum var. Dolayısıyla şimdi bu 10 numara yağ konusu tam bir furya oldu'' değerlendirmesinde bulundu.

Konuya ilişkin hazırlanan raporu Maliye Bakanlığı ile EPDK'ya sunduklarını, devletin buradaki vergi kaybının 1 milyar liranın üzerinde olduğunun altını çizdiklerini anlatan Metin, ''Bunun çözümü baz yağların ve yağlama müstahzarlarının ÖTV'sinin akaryakıtlarla aynı seviyeye getirilmesiyle mümkün olabilir. Bir vergi düzenlemesi yapılmaksızın bize göre bunun önüne geçmek neredeyse imkansız'' diye konuştu.

Metin, atık yağların da bu işe konu edildiğini gördüklerini, atık yağ toplama konusunda tek yetkili kuruluş olan PETDER'den önce yağların başkaları tarafından toplandığını anlattı.

Motor yağı pazarının yüzde 30 büyüdüğünün de altını çizen Metin, ''Motorlar yağlanmak için yağ tüketiyor da esas yakıtı tüketmiyor. Bu nasıl bir durum?'' dedi.

Erol Metin, akaryakıt sektörünün vergilerden dolayı ülke bütçesine katkısına işaret ederek, ''Akaryakıt sektörü Maliye Bakanlığından bir madalya isteme hakkına sahip diye düşünüyoruz. 2004 yılından bu yana sektörümüz 170 milyar lira civarında vergi topladı'' diye konuştu.

Sektörün, vergilerin yüksekliğinden ziyade enerji ürünlerinin vergilendirilmesindeki dengesizliğe dikkati çektiğini anlatan Metin, şöyle devam etti:

''Örneğin kalorifik değer açısından baktığımız zaman benzini 27 defa daha fazla vergilendiriyoruz. Bin kilo kalori enerji için benzine 27 kuruş vergi uyguluyoruz kömüre sıfır. Yine aynı kalori enerji için motorine 17,5 kuruş vergi alıyoruz, kömür ve doğalgazda 0,3 kuruş alıyoruz. Hiçbir sektör yüksek vergilendirmeyi arzu etmez biz de yüksek vergilendirilen bir sektör olmayı arzu etmeyiz ama asıl konu enerji ürünlerinin vergisel anlamda kendi içindeki denge.''

PETROL PİYASASI KANUNU'NDA BEKLENEN DEĞİŞİKLİKLER...
Erol Metin, Petrol Piyasası Kanunu'nda yapılmasını istedikleri değişiklikler konusunda da bilgi verdi.

Kanunun 5 yıldır yürürlükte olduğunu anımsatan Metin, bu süreç içerisinde kanunla ilgili bir deneyim edindiklerini, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın geçtiğimiz aylarda kanunda bir değişik yapılabileceğini ifade ettiğini, sektörün de buna göre hazırlık yaptığını anlattı.

Petrol Piyasası Kanunu'nun geneli itibariyle çok büyük, kapsamlı bir revizyon gerektirmediğini ancak içinde sektörün olumsuz deneyimler yaşadığı ve düzeltilmesini istediği bir iki husus bulunduğunu belirten Metin, bunların başında ulusal marker konusu geldiğini söyledi.

Kanunda, kurumca belirlenen seviyede marker içermeyen yakıtın ''kaçak petrol'' olarak tanımlandığını, bunun lisans iptalleri, hapis cezaları gibi bir çok yükümlülükleri olduğunu anlatan Metin, geçen 5 yıl içinde herşeyi yasal olan, kaçakla alakası olmayan bazı istasyonların saha denetiminde marker seviyesinde uygun olmadığı için olumsuz durumlar yaşadığını, bunların bir kısmının mahkemelere intikal ettiğini belirtti.

Bazı durumlarda tankın 6 ay boyunca kaçakçılık şüphesiyle mühürlenebildiğini, bunun da ciddi sorunlara yol açtığını belirten Metin, ''Böyle bir durumda 3 ay sonra 'pardon' diyemezsiniz. Kanunun bu maddesi çok katı uygulanıyor. Kanunun bu maddesinde bir düzeltme istiyoruz. Marker kaçakçılık için tek başına bir kanıt değil, kuvvetli bir şüphe unsuru olabilir'' dedi.

Kanunun cezalarla ilgili maddesinde de elden geçirilmesi gereken hususlar bulunduğunun altını çizen Metin, bazı konuların bir uyarı mekanizması olmaksızın uygulandığını, cezaların işlenen suçun ya da hatanın küçüklüğü ya da büyüklüğü ile orantılı olmadığını ifade etti.

AKARYAKIT İSTASYONLARINDA SÖZLEŞME SÜRESİ...
Erol Metin, akaryakıt sektöründe dağıtım şirketleri ile bayiler arasındaki intifa sözleşmelerinin 5 yıl ile sınırlandırılması kararın 18 Eylül 2010'dan itibaren uygulanmaya başlamasıyla ilgili de bilgi verdi.

Bu tarihten sonra 2005 öncesi döneme ait sözleşmelerin otomatik olarak sona erdiğini hatırlatan Metin, 2005 tarihindeki sonraki sözleşmelerin ise 5 yılla uyumlaştırılması gerektiğini anlattı.

Metin, sektörün, özellikle uzun süreli anlaşmalardan dolayı yaptıkları yatırımlar konusunda itirazı bulunduğunu hatırlatarak, şöyle devam etti:

''Mevcut yargı kararlarına bakarak 15 yıllık bir sözleşme yapıyorsunuz. Bunun karşılığı olarak da bir yatırım yapıyorsunuz, bedel ödüyorsunuz. Dolayısıyla yatırım yapmış dağıtım şirketleri açısından baktığımız zaman ''15 yıllığına yatırım yaptınız onu 5 yıla çekin'' deniyor. Peki ben 15 yıl için x gibi bir yatırım yaptım o zaman ne olacak? Bayinizle anlaşamazsanız fazladan yaptığınız yatırımların karşılığını bayiden talep etme mecburiyetin doğuyor. Şu anda işletmeler bu tarihe kadar uyum sağlamak için çaba içindeler. Üyelerimiz bayileriyle yoğun bir şekilde çalışıyorlar. 18 eylüle kadar yüzde 100 tamamlanmış olur mu olmaz mı göreceğiz.''

''KAMU KURUMLARI BİLE YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNİ YERİNE GETİRMİYORLAR''
Metin, PETDER'in atık motor yağı toplama faaliyetlerine ilişkin de bilgi verdi.

Bu konuda yoğun çaba içinde olduklarını anlatan Metin, Türkiye'nin her tarafına miktar gözetmeksizin bedelsiz hizmet götürdüklerini belirterek, ''En ücra köyden 'çay fincanı motor yağı atığımız var' derseniz bile biz bunu toplayacak durumdayız'' dedi.

Bu iş için 18 tane araçları olduğunu, toplanan atık motor yağı miktarı dikkate alındığında Marmara Bölgesi ağırlıklı çalıştıklarını belirten Metin, şunları anlattı:

''Ayda 1500-1700 ton arasında atık motor yağı topluyoruz. Geçen yıl 18 bin ton topladık, bu miktarın bütçesi 3 milyon liranın üzerinde. Ancak bütçe sınırlamamız yok. Biz sadece 18 binler dolayında sıkıştığımız için onun bedeli olan böyle bir para çıkıyor. Yoksa Türkiye'de potansiyel 100 bin tonun altında değildir. Demek ki en kötü şartlarda Türkiye'de 100 bin atık motor yağı var. PETDER 20 bin tonu topladı, geri kalanı nerede? İşte 10 numarada, orada burada... Bu konuda büyük çaba göstermemize rağmen kamu kurumları bile ne yazık ki bu konuda yönetmelik hükümlerini yeterince yerine getirmiyorlar. Atık motor yağını satamazsınız, atamazsınız, PETDER tek yetkilendirilmiş kuruluş, o zaman nerede bu yağ?''

 AA