Zekeriya AÇIKGÖZ tarafından yazılan ve merkezi Ankara’da bulunan Nobel Akademik Yayıncılık tarafından yayınlanan “İl Özel İdarelerinin Yeniden Yapılandırılması, İstanbul İl Özel İdaresi Örneği” adlı kitap dört bölümden oluşmaktadır.

Çalışmanın birinci bölümünü, il özel idarelerinin tanımı ve hukuki dayanakları ile Türk idare sistemi içindeki yeri incelenerek tarihsel geçmişi hakkında ayrıntılı bilgilerin sunulması, Osmanlı Devleti’nde il özel idarelerinin ortaya çıkışı, T.C. Anayasalarında il özel idarelerinin yeri ve kalkınma planlarında il özel idarelerine yönelik olarak ortaya konan ilkeler, hedefler ve öneriler oluşturmaktadır.

Çalışmanın ikinci bölümünde, kamu yönetiminin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi amacıyla hazırlanan raporlarda il özel idarelerinin durumu ile Türk Kamu Yönetimi sistemine köklü bir değişim ve yenilik getirmeyi amaçlayan ancak Cumhurbaşkanı tarafından veto edilmesi sebebiyle yürürlüğe konulamayan 5227 sayılı Kanun ile getirilmesi amaçlanan yenilikler ve il özel idarelerini ilgilendiren diğer bazı kanunlarda yapılan değişikliklere yer verilmiştir.

Çalışmanın üçüncü bölümünde, 3360 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ile 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun karşılaştırmalı analizi yapılmakta, her iki kanunun üstün ve zayıf yönleri ayrıntılarıyla ortaya konmakta, bu yeni kanun ile karar ve yürütme organları ile diğer alanlarda yapılan köklü değişiklikler ve akademisyenlerin bu konudaki olumlu ve olumsuz görüşlerine yer verilmektedir.

Yapılan çalışmanın dördüncü ve son bölümünü, il özel idarelerinin çağdaş yerel yönetim anlayışına uygun bir şekilde yapılandırmayı amaçlayan 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’yla yürürlüğe konulan reform niteliğindeki yeni düzenlemelerin İstanbul İl Özel İdaresi’ne yansımaları ile İstanbul İl Özel İdaresi’nin organları ve teşkilatının yeniden yapılandırılması, bazı yatırımları, gelir, gider, bütçe ve denetime ilişkin bilgiler oluşturmaktadır.

Sonuç bölümünde ise, 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun uygulamadaki yansımalarının analiz edilmesi, yeni kanun ile getirilen yeniliklerin genel olarak değerlendirilmesi, reformun il özel idarelerinin teşkilat yapısı ve karar organlarına etkisi ile il özel idarelerinin daha etkin ve verimli hizmet verebilmelerine yönelik tespit ve öneriler yer almaktadır.