Spor tarihindeki büyük tribün faciaları

Mısır'da son yaşananlar bir kez daha onu haklı çıkarttı. Hafta içinde Al Ahly ile Masry takımları, Masry'e ait Port Said Stadı'nda karşı karşıya geldi. Maç Masry takımının 3-1'lik galibiyeti ile sona erdi. Ne olduysa hakemin maçın bitiş düdüğünü çalması ile oldu. Birden 13 bin Masry takımı taraftarları sahaya akın etti. Bin 200 kişi civarındaki Al Ahly taraftarlarını ve oyuncularını kovalamaya başladı. Çıkan olaylarda 76 kişi hayatını kaybetti. Olayları devrik lider Mübarek yanlılarının başlattığı gelen haberler arasında.
Futbol sahalarında siyasi içerikli gösteriler, olaylar sık sık yaşanıyor. Bu olaylar bazen tıpkı Mısır'da olduğu gibi büyük faciaları da beraberinde getiriyor. İşte geçmişten günümüze stadyumlarda yaşanan büyük facialar:

11 Nisan 2001-Güney Afrika-43 ölü
Başkent Johannesburg'un Ellis Park Stadı'nda meydana gelen ve 43 kişinin hayatını kaybettiği maçta Muhsin Ertuğral yönetimindeki Kaizer Chiefs, ülkenin köklü ve en fazla taraftara sahip takımlarından Orlando Pirates'la karşılaşıyordu. Güney Afrika Cumhuriyeti'nde şampiyonluğa oynayan iki takımın maçı, Federasyon tarafından hafta içine alınınca bir anda olayların seyri istenmeyen biçimde gelişti. Karşılaşma sırasında tribünlerde izdiham yaşandı, 43 kişinin hayatını kaybettiği olaylarda 250'ye yakın taraftar yaralandı.

17 Eylül 1967-Türkiye: 43 ölü
Kayserispor-Sivasspor maçında çıkan olaylarda 43 kişi öldü ve yüzlerce kişi yaralandı. Maçın 20. dakikasında Kayserispor'un 1-0 öne geçtiği maçta taraftarlar arasında gerginlik yaşanmış ve Kayserispor taraftarlarının Sivasspor taraflarının üzerine yürümeye başlamasıyla çıkan panikte 43 kişi ezilme ve havasızlık nedeniyle hayatını kaybetmişti. Haberin Sivas'ta yayılmasıyla da Sivas'ta yaşayan Kayserililerin işyerleri saldırıya uğramıştı.

15 Nisan 1989-İngiltere-96 ölü
Hillsborough Stadı'nda oynanan Liverpool-Nottingham Forest maçında çıkan facia Britanya Tarihi'nin en büyük stat izdihamıydı. Polis kontrolünün az olduğu statta tribünleri aşırı dolduran kalabalık her geçen saat arttıkça taraftarların parmaklıklar arasında ezilmelerine sebebiyet vermişti. 96 kişi yaşamını feci şekilde kaybetmiş ve 766 kişi yaralanmıştı.

29 Mayıs 1985- Belçika: 39 ölü
Belçika'nın Brüksel şehrindeki Heysel Stadı'nda oynanan Avrupa Kupası Finali'nde Juventus-Liverpool karşı karşıya geldi. Maçın başlamasına bir saat kala kalabalık bir Liverpool taraftarı Juventus taraftarıyla aralarındaki parmaklığı yıktı ve Juventusluların üzerine yürüdü. Bu tehditten kaçmak isteyen Juventus taraftarları tribünlerinin uzak köşesindeki duvara doğru kaçmak istedi. Baskıya dayanamayan duvar yıkıldı ve 39 kişi yaşamını yitirirken 600 kişi yaralandı.

5 Nisan 1902-İskoçya: 25 ölü, 517 yaralı
İngiltere ile İskoçya arasında oynanan uluslararası maç esnasında İbrox Park stadının batı tarafı çöktü. Duvar altında kalan onlarca taraftar hayatını kaybetti.

9 Mart 1946-İngiltere: 33 ölü, 400 yaralı
İngiltere FA kupası maçı için bir araya gelen Bolton Wanderers ile Stoke City takımları mücadele başlamadan önce Burden Park Stadı'nın duvarlarının çökmesi üzerine panik olan taraflar birbirlerini ezdiler.

30 Mart 1955 - Şili : 6 ölü
Güney Amerika Kupası Finali'nde Şili'nin Santiago şehrinde biraraya gelen Arjantin ile Şili arasındaki maçını izlemek için stada dolduran 70 bin seyirci, birbirlerini sıkıştırdı. 6 kişi öldü. Maçta Arjantin, Şili'yi 1-0 yendi.

24 Mayıs 1964 - Peru : 318 ölü, 500 yaralı
Olimpiyat eleme maçında Arjantin'in Peru'yu yenmesi üzerine taraftarlar ayaklandı. Başkent Lima'daki olaylar, hakemin maçın 2. dakikasında Peru'nun attığı golü kabul etmemesi üzerine patlak verdi.

23 Haziran 1968 - Buenos Aires, Arjantin : 74 ölü, 150 yaralı
River Plate ile Boca Juniors arasında oynanan maçın birinci bölümünün tamamlanmasının ardından, stadı terketmek isteyen taraftarlar yanlış kapıdan çıkmak istediler ancak kapıların kapalı olması üzerine diğer taraftarların bulunduğu kapıları kırmaları sonucunda karşı karşıya gelen bu iki grup arasında izdiham çıktı.

2 Ocak 1971 - Glasgow, İskoçya : 66 ölü, 140 yaralı
Celtic ile Rangers takımları arasında oynanan maçta, İbrox Stadı'nın korkuluklarının çökmesi üzerine Celtic ve Rangers taraftarları meydana gelen izdiham sonucu ezildiler. Olay, stadı terkeden Rangrers taraftarlarının, Rangers takımının gol atması ve skoru eşitlemesi üzerine geri dönmeye çalışması sonucunda ortaya çıktı.

17 Şubat 1974 - Mısır : 49 ölü.
Mısır'ın başkenti Kahire'nin şahit olduğu en kanlı futbol olaylarından biri de 17 Şubat 1974'te binlerce taraftarın Zemalek Stadyumu'na girişi sırasında yaşanmıştı. Panik sırasında 49 kişi hayatını kaybetmiş, 50 kişi de yaralanmıştı.

31 Ekim 1976 - Kamerun : 2 ölü
Dünya kupası eleme maçında Kamerun'un Kongo'yu bir penaltı atışı sonrası yenmesi üzerine Kongolular Gambialı hakeme saldırdılar. Bu olayı evinde televizyondan izleyen Kamerun başbakanı, helikopter ile olay yerine paraşütçüleri gönderdi. Çıkan olaylarda 2 seyirci öldü.

6 Aralık 1976 - Port au Prince, Haiti : 5 ölü
Haiti ve Küba arasında oynanan Dünya Kupası eleme maçı sırasında, Küba'nın gol atması üzerine, Haitili taraftarlar çatapat patlattı. Ancak bu patlamaları silah sesi sanan taraftarlar paniğe kapıldı. Panik sırasında bir asker yanlışlıkla ufak bir erkek ve kız çocuğunu vurdu. Bu olay üzerine daha da panik olan taraftarlar birbirlerini çiğnediler. 2 kişi ezilerek öldü, bir kişi de duvardan atlamak isterken öldü. Asker ise bu olay sonrasında kendini öldürmek istedi.

20 Ekim 1982 - Moskova, Rusya : Yaklaşık 340 ölü (kesin rakam bilinmiyor)
Sovyet kulübü Spartak Moskova ile Hollanda kulübü Haarlem, Avrupa kupası maçı için bir araya geldi. Polis, taraftarları maçın bitimine yakın tribünlerin aşağı kısmına doğru sürükledi. Ancak maçın sonlarında gelen bir son dakika golü ile taraftarların tekrar stada dönmek istemesi üzerine insan kıyımına başlandığı söyleniliyor. Bu konuda Sovyet polisi ciddi olarak suçlandı. Ancak Sovyet Spor Komitesi suçlamaları reddetti ve ölü sayısınında 61 olduğunu iddia etti.

11 Mayıs 1985 - Bradford, İngiltere : 56 ölü.
İngiltere'de 3.lig maçında Bradford City FC – Lincoln City şampiyonluk maçında karşılaşıyor. Bir anda karşı tribünde yangın başlıyor. Alevler kısa sürede her yanı sarıyor. Bu faciada 56 kişi öldü, 265 kişi yaralandı...

10 Mart 1987 - Tripoli, Libya : 20 ölü
Stad içinde, ellerinde bıçak olan kişiler tarafından paniğe sürüklenen taraftarlar, duvarların çökmesi sonucunda, duvarların altında kalarak can verdi. Libya resmi ajansı devlet baskısı nedeniyle gerçek rakamları saklayarak 2 kişinin öldüğünü 16 kişinin ise hastaneye kaldırıldığı haberini verdi.

12 Mart 1988 - Katmandu, Nepal : 93 ölü, 100 yaralı
Dolu fırtınasından kaçan taraftarlar, kilitli olan stad çıkışında sıkışarak can verdi.

13 Ocak 1991 - Güney Afrika : 40 ölü (en az)
Tribünde çıkan ayaklanma sonucunda stadın dışına kaçmak isteyen taraftarlar sıkışarak can verdiler.

5 Mayıs 1992 - Bastia, Korsika : 17 ölü, bin 900 yaralı
Fransa kupası için karşılaşan lig şampiyonu Olimpik Marsilya ile lig ikincisi Bastia maçını izlemek isteyen seyirciler, 8.500 kişilik stadı 18,000 kişilik bir kapasiteye getirmek amacıyla yapılan geçici tribünün çökmesi sonucunda feci şekilde can verdi.

16 Haziran 1996 - Lusaka, Zambiya : 9 ölü, 78 yaralı
Dünya Kupası elemelerinde Zambiya'nın Sudan'ı yenmesi üzerine tribünde çıkan panikten dolayı 9 taraftar öldü.

14 Temmuz 1996 - Tripoli, Libya : Yaklaşık 50 ölü (kesin rakam bilinmiyor)
Libya eski lideri Muammer Kaddafi'nin oğlunun kontrolündeki takımın maçı sırasında tribünlerde çıkan ayaklanma sonucunda 50 kişi öldürüldü ve yaralandı.

16 Ekim 1996 - Guatemala City : 78 ölü, 180 yaralı
Guetamala ile Kosta Rika arasında oynanacak Dünya Kupası eleme maçı öncesinde tribünde çıkan panik nedeniyle çok sayıda insan can verdi.

23 Nisan 2000 - Monrovia, Liberya : 3 ölü
Dünya Kupası eleme maçı için karşılaşan Liberya ve Çad takımlarını izlemek isteyen taraftarların stadı aşırı doldurmalarından çıkan panikte 3 kişi öldü çok sayıda taraftar yaralandı.

9 Temmuz 2000 - Harare, Zimbabve : 12 ölü
Güney Afrika ve Zimbabve arasında oynanan Dünya Kupası eleme maçında tribünde panik çıkmış ve 12 kişi ölmüştü.

29 Mart 2009 –Fildişi Sahili: 22 ölü

Fildişi Sahili ve Malavi arasında oynana Dünya Kupası eleme maçında çıkan kargaşada en az 22 kişi hayatını kaybederken 132 kişi de yaralandı. Fildişi Sahili'nin en büyük kenti Abidjan'daki Felix Houphouet-Boigny Stadı'ndaki maç başlamasına yaklaşık 40 dakika kala içeri girmeye çalışan futbolseverler arasında arbede çıktı. Çıkan kargaşada ezilenler olurken, stat içinde de taraftarların ağırlığı nedeniyle bir duvar sahanın içine doğru çöktü. Ezilen taraftarlar sahanın içine alınıp sedyelerle ambulanslara taşındı. Maç planlandığı gibi oynanırken Fildişi Sahili 5-0 galip geldi.

Zaman