Üsküdar Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cem Çelik, kadınlarda uygulanan yumurta dondurma işlemiyle ilgili merak edilen konuları anlattı.
Yumurta dondurma ilerleyen yıllarda sağlıklı kullanmak için yapılır
Kadın doğurganlığının yumurtalık dokusu içerisinde bulunan yumurtalar aracılığıyla gerçekleştiğini hatırlatan Prof. Dr. Cem Çelik, henüz anne olmamış olan kadınların, ilerleyen yıllarda hamile kalabilme şanslarını artırmak için yumurta toplama ve dondurma işlemlerini tercih edebileceğini belirtti.
Yumurta toplama işlemini, “rahimdeki sağlıklı yumurtaların tıbbi müdahaleyle ve cerrahi yöntemler kullanılarak vücuttan çıkarılması” şeklinde tanımlayan Prof. Dr. Cem Çelik, “Yumurta dondurma işlemi ise alınan yumurtaların genetik yapıları bozulmayacak ve ilerleyen yıllarda sağlıklı bir şekilde döllenebilecek şekilde dondurularak bekletilmesine verilen isimdir. Elektif yumurta dondurma, diğer adıyla sosyal yumurta dondurma belirli nedenlerle doğurganlıklarını ertelemek isteyen kadınların üremelerini korumak amacıyla yumurtalarını dondurmasıdır.” dedi.
Üç durumda uygulanabiliyor
Prof. Dr. Cem Çelik, Türkiye’de 2014 yılında yayınlanan yönetmeliği göre üç kategorideki kadınlara yumurta dondurma işlemi gerçekleştirebileceğini belirterek şunları söyledi:
“Kemoterapi ve radyoterapi gibi gonad hücrelerine zarar veren tedavilere girecek kadınların öncesinde, üreme fonksiyonlarının kaybedilmesine yol açacak olan ameliyatlara (yumurtalıkların alınması gibi operasyonlar) girecek kadınların öncesinde ve düşük over rezervi olup henüz doğurmamış veya aile öyküsünde erken menopoz hikayesini üç uzman tabipten oluşan sağlık kurulu raporu ile belgelendiren kadınlara yapılabilmektedir.”
Yumurta dondurma için ideal yaş 35 ve altı
Yumurta toplama işlemi planlanan adayın anestezisi ile tamamen uyutulduğunu anlatan Prof. Dr. Cem Çelik, daha sonra yumurta toplama işleminin ultrason cihazı eşliğinde karından veya vajinal yolla uygulandiği bilgisini verdi. Yumurta toplama sürecinde yumurtaların yerinin ultrason cihazıyla dışarıdan belirlendiğini ifade eden Prof. Dr. Cem Çelik, bu noktalara cerrahi müdahale yapılarak, saptanan yumurtaların anne adayının yumurtalıklarından alındığını kaydetti.
Sosyal nedenlerle yumurta dondurmanın diğer ülkelerdeki sonuçlarına bakıldığında, yumurta dondurma yapılan hasta grubunun yaş ortalamasının 36.7-38 ve yumurta dondurma için önerilen ideal yaşın ise 35 yaş ve altı olduğunu belirten Prof. Dr. Cem Çelik, “36 yaş altı kadınlarda yüzde 50 ihtimalle gebelik elde edebilmek için ortalama 10-12 yumurta, 36 yaş üzerinde ise 20-25 yumurta dondurulması önerilmektedir . Ülkemizde sıklıkla yumurta rezervi düşük olan hastalarda uygulanması nedeniyle dondurulması gereken yumurta sayısının bu sayıların üzerinde olması gerekmektedir.” dedi.
Adet döngüsü üzerinde etkiye yol açmıyor
Prof. Dr. Cem Çelik yumurta dondurma işleminin kadınların adet döngüsünü zorlayıcı bir durum olmadığını aktararak sözlerini şöyle tamamladı: “Yumurta toplama işlemi, ağırlıklı olarak adet döngüsü üzerinde herhangi bir etkiye yol açmaz ve yumurta toplama işleminden geçen kadınlar, işlemden sonraki 7. ila 10. günler arasında doğal bir şekilde adet olabilir. Yumurta toplama işleminden sonra adette birkaç günlük gecikmeler yaşanabilir.”