İmar Barışı Yönetmeliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. İmar barışına müracaat edenlerin sayısının 1 milyonu aştığını belirtti.
“ÇÖZÜM BEKLEYEN ÇOK KONU VAR”
İmar Barışı Yönetmeliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikte, imar barışı kapsamında alınacak Yapı Kayıt Belgesine ilişkin usul ve esaslar düzenlendi.
Peki, imar barışına kimler başvurabilecek? Kimler başvuramayacak? İmar barışı başvuruları nasıl ve nereden yapılacak? İmar barışı için ne kadar bedel ödenmesi gerekecek?
Ataşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nden sorumlu Başkan Yardımcısı Sadık Kayhan, İmar Barışı’nın uygulaması için çıkan Yönetmenlikle ilgili merak edilen tüm soruları cevaplandırdı.
1. Hangi yapılar imar barışından yararlanır?
31 Aralık 2017 tarihinden önce ruhsatsız veya ruhsatına aykırı olarak yapılmış yapılar yararlanarak, Yapı Kayıt Belgesi alabilir. 31 Aralık 2017’den sonra yapılan yapılar, kesinleşmiş imar planlarında sosyal donatı alanında kalan yapılar, İstanbul ve Çanakkale Boğazları ön görünüm alanlarındaki yapılar ile tarihi yardımadada ki yapılar bu yasadan yararlanamaz.
2. Yapı Kayıt belgesi için ne zaman, nereye kimler başvurulur yapabilir?
31 Ekim 2018 tarihine kadar, e- devlet üzerinden ya da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müdürlükleri ile yetkilendireceği kurumlara Yapı Kayıt Belgesi formu eksiksiz doldurularak başvurulur. Belirlenecek bedel ise en geç 31 Aralık 2018’e kadar ödenecektir. Bakanlar kurulu bu süreyi bir yıl uzatabilir. Başvuru için hissedarlardan birisinin veya vekilinin başvurusu yeterlidir. Kat mülkiyetine geçiş için tüm hissedarların imzaları gerekir.
3. Yapı Kayıt Belgesi ne işe yarar?
Yapı Kayıt Belgesi alan yapılar yapı kullanma belgesi (iskân) almış gibi işlem görür. Elektrik, su, doğalgaz bağlatabilir, verilmiş yıkım kararı ve tahsil edilmemiş para cezası varsa iptal edilir.
4. Ödeme miktarı nasıl hesaplanacak?
Belediyelerce belirlenen arsanın emlak vergi değerleri ile yapının maliyet bedelinin toplamının konutlarda yüzde 3, ticari kullanımlarda yüzde 5 oranında hesaplanır.
Yapı yaklaşık maliyeti
Tarımsal amaçlı basit yapılar için 200TL/m2
1-2 katlı binalar ve basit sanayi yapılar için 600TL/m2
3-7 katlı binalar ve entegre sanayi yapılar için 1000TL/m2
8 ve daha yüksek katlı binalar için 1600TL/m2
Lüks binalar, villa, alışveriş kompleksi, hastane, otel vb. yapılar 2000 TL/m2
Güneş enerjisi santralleri 100.000 TL/MW
Esas alınarak hesaplanır. Yapı paydaşları payları oranında ödemelere katılmak zorundadır.
5. Yapı kayıt belgesi ile cins değişikliği yapılır mı, kat mülkiyetine geçilir mi?
Evet, ancak mimar tarafından yapının cepheleri ile birlikte hazırlanıp imzalanan, bütün bölümlerin ölçüleri, eklentileri, bağımsız bölüm numaraları, yapı inşaat alanını, niteliklerini ve arsa paylarını içeren mimari projenin bütün paydaşların imzaları ile elektronik ortamda tapu müdürlüklerine ibraz edilmesi, yapının bulunduğu, arsanın umumi hizmet alanlarına denk gelen alanların terk edildiğine ilişkin belediyesinden belge alınması, tüm malikler tarafından hazırlanan yönetim planı, yapı kayıt belgesi ile zemin ve mimari projenin uyumunu gösteren harita mühendisi imzalı zemin tespit tutanağı gerekir. Kat mülkiyetine geçilirken yapı kayıt belgesine ödenen bedel kadar daha ödenmesi gerekiyor.
6. Yapı kayıt belgesi geçerlilik süresi nedir?
Yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm yapılıncaya dek geçerlidir.
7. Yanlış veya hatalı beyanın cezası var mı?
Evet, yanlış beyanda bulunan mal sahipleri, kat mülkiyetine geçerken projeyi hazırlayan mimar ve mühendisler hakkında 5237 sayılı Türk Ceza Kanunun 206’ncı maddesi uyarınca suç duyurusunda bulunulur.
8. Hazine arazisi üzerindeki yapılan ne olacak?
Hazineye ait arazilerin üzerinde yapılan binalar işgal ettikleri alan kamu hizmeti için ayrılmış alan değilse, arazi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na devri yapılıp, rayiç değer üzerinden satış yapılacak.
“İMAR BARIŞI”NDA BİRÇOK KONU AÇIKLIĞA KAVUŞMUŞ DEĞİL
Ataşehir Belediye Başkan Yardımcısı Sadık Kayhan’a göre tamamı kaçak yapı ile ruhsatına aykırı yapının bedelinin hesabı aynı. Sadık Kayhan, “ Teliğ maddesi. 5-1c. tamamı kaçak olan yapılarla, ruhsatlı ancak kusurlu ya da yapı kullanma belgesi olup sonradan kusur yapılmış yani daha önce harç ve ücret ödemiş yapıların yapı kayıt bedel hesapları farklı hesaplanmalıdır. Örnek olarak, tamamı kaçak, hiç teknik hizmet almamış, hiçbir bedel yatırılmamış 1000 m2’lik bir yapı ile 950 m2'si ruhsatlı, projeli, teknik hizmet almış sadece 50 m2 ilave yapılmış 1000 m2'lik yapının Yapı Kayıt Bedeli aynı” dedi.
Sosyal donatım alanlarında kalan yapıların af kapsamı dışında tutulduğunu söyleyen Kayhan, “Bu alanlara kısmen tecavüzde olan yapıların nasıl değerlendirileceği belli değil, sığınak, otopark, bahçe, çatı vb. ortak alan tecavüzleri nasıl değerlendirilecek, ortaklardan muvafakat alınacak mı? Yapıda eksilen otopark ve sığınak ihtiyaçları nasıl karşılanacak? Projesine göre büyümesi olmayan sadece oturum şekliyle kusuru olan örneğin 5 metre ön bahçe mesafesi olan yerde, ön bahçe mesafesinin 4 metre kalması gibi durumlarda yapı kayıt belgesi bedeli nasıl hesaplanacak? Bütün bu soruların cevaplanması gerekir” ifadelerini kullandı.
Komşu parsele tecavüzlü binalarda çözümün nasıl olacağının belli olmadığı, yayınlanan tebliğde üçüncü kişilere ait arazilere yapılan binaların af kapsamı dışında tutulduğunu vurgulayan Kayhan, şunları söyledi:
“Kısmi tecavüzlerde, örneğin komşu parsele 30 cm tecavüzlü binalarda çözüm nasıl olacak belli değil. Kanun ruhsatlı ancak ruhsata aykırı olarak başlamış, idare tarafından 31.12.2017 tarihinden önce durdurulmuş yapıları yapılan kısmının af kapsamına almış, af kapsamındaki kısımların eksik inşaat işlerinin tamamlanmasına izin veriliyor (mad.6/6), ancak yapının kalan kısmının devamına izin verilecek mi belli değil. Örnek 10 kat ruhsatlı bir yapı 50 cm büyük başlamış, 6. katta mühürlenip durdurulmuş kalan 4 kata izin verilecek mi? Çekilerek yapılırsa statik sorun çıkabilir. Yine, eksik inşaat işlerinin tamamlanmasına izin veriliyor ama kanunda ruhsattan ( Yapı izin belgesi) bahsedilmiyor, yani Yapı Kayıt Belgesi hem iskân hem ruhsat yerine mi geçecek? Yapı kullanma izni bulunan binalarda, tek bağımsız bölüme Yapı Kayıt Belgesi düzenlenir deniliyor (mad.5-2/b), oysa mad.4/5’te her yapı için sadece bir Yapı Kayıt Belgesi düzenlenir denilmektedir, yani çelişki var.”
Tebliğde sosyal donatı alanlarda kalan yapıların af kapsamı bırakıldığını (mad.8-d), sosyal donatı alanında kalan yerlere ilgili resmi kurumlar tarafından ruhsatsız olarak yapılan sosyal ve kültürel tesis olarak kullanılan yapıların durumunun ne olduğunun bilmediğini söyleyen Kayhan, “Hisseli parsellerde ve bölüşülmemiş miraslara müracaat nasıl olacak? Mülkiyet alan hesabı nasıl hesaplanacak? Örnek olarak, Mirasçı deden kalan arazi üzerine yapı yapılmış ama henüz intikal gerçekleşmemiş. Bir kısım mirasçı bulunamıyor. Bu durumda nasıl müracaat edilecek. Kesinleşmiş yıkım kararları iptal oluyor, ancak paydaşlar arasında veya yüklenici ile paydaşlar arasında yapı ile ilgili açılmış davalar ne olacak, bunlar açıklanması ve netleşmesi gereken konulardır” dedi.
Binalarda gerek arazi konumundan, gerek yapının inşaatından büyümeler, küçülmeler, statik değişiklikler, bölme değişiklikleri vb. gerekse de yapıların kullanımından kaynaklanan çok farklı kusurlarla karşılaşılacağını ifade eden Sadık Kayhan, “Bugün burada aklımıza gelmeyen daha farklı sorunlarla karşılaşılabilir. Bu nedenle yeniden düzenlenerek, yayınlanacak tebliğlerle bu sorunların tümüne çözüm bulunmalıdır. Ataşehirliler yeni imar yönetmeliği ile ilgili Barbaros Mahallesi’nde İlbank Merkez binası içerisinde bulunan Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün Hizmet bürosundan da bilgi alabilirler" dedi.