İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi’nin Aralık ayı toplantılarının 3. Birleşimi, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun yönetiminde Saraçhane binasında gerçekleştirildi. İBB 2020 Yılı Bütçesi, 2020 Yılı Yatırım ve Hizmet Programı, 2020 Yılı Performans Programı ile 2020 - 2024 Stratejik Planı’nı İBB Meclisi’ne sunan Ekrem İmamoğlu, yatırım ve hizmetler ile İBB’nin gelecek vizyonuna ilişkin çok önemli açıklamalarda bulundu.
“PERSONEL MAAŞINI ÖDEYEMEYEN BİR İBB DEVARALDIK”
İmamoğlu, 26 Haziranda İBB yönetimini ağır bir borç yükü altında ve duran yatırımlarla devraldıklarını belirterek, “Kucağımızda vadesi geçmiş yaklaşık olarak 6 milyar liralık bir borcu teslim alarak işe başladık. Personelimizin maaşlarını ödeyecek paramız yoktu kasada. Yılsonuna kadar bizden önceki yönetimin yaptığı bütçeye göre 7,9 milyar liralık bir büyük bütçe açığı devraldık. Yani 6 milyar liralık vadesi geçmiş borç, artı sene sonuna kadar da yaklaşık 8 milyar lira daha para ihtiyacı. Toplamda 14 milyarlık bir bütçe açığı devraldık. Son 6 ayda biz bu 14 milyar liralık açığı yönettik. Ekonomi daraldığı için vatandaşın, şirketlerin geliri ve dolayısıyla vergisi düşmüş. Yani İBB’nin ve bağlı şirketlerinin gelirlerinde de ciddi bir gerileme yaşanmış. Üstelik, planlanan gayrimenkul gelirleri de bütçedeki gibi gerçekleşmemiş. Bizim görev yaptığımız ikinci 6 ayda da bu daralma devam etti. Dahası da var. Biz göreve geldikten sonra bize ödenmesi gereken Maliye Bakanlığı payı ödemesinin, Türkiye tarihinde görülmemiş şekilde, bizden önceki yönetime avans olarak gönderilip kullandırılmış olmasına karşın biz işbaşı yaptık. Bu büyük krizi, devasa bir finansal açığı yönettik. Bunu yönetirken de bakın, Aralık ayı sonuna yaklaştık; ama bizim vadesi geçmiş borçlarımız artmadı. Vadesi geçmiş borçlarımız hala devraldığımız 5,8 milyar lira seviyesinde. Üstelik devlete ödenen vergiler ve eski yönetimden kalma borçları ödediğimiz halde bu konuda çok büyük bir başarı elde ettik! Peki neler yaptık? Nasıl başardık?” diye konuştu.
“İSRAFA SON VERDİK”
Öncelikle tasarruf ettiklerini, gereksiz bazı işleri yapmadıklarını ya da ötelediklerini, yatırımları da planlananın çok altında fiyatlarla gerçekleştirme başarısı gösterdiklerini vurgulayan İmamoğlu, şöyle konuştu:
“Yani israfa son verdik. Daha da yapacağız. Unutmayın, bu yıl yapılan hiçbir işi biz planlamadık. Bizden önceki yönetim planladı. Biz sadece onların planladıklarını, onların inisiyatif ve önceliklerine göre yol alınmış işleri yönettik. Özetle biz 7,9 milyar liralık bütçe açığını 4,7 milyar TL’ye indirdik. Sadece 6 ayda ve bizden önceki yönetimin planladığı, kucağımızda bulduğumuz bütçeden 3,2 milyar lira tasarruf sağladık. İBB Meclisi’nden sadece 2,2 milyarlık borçlanma yetkisi alarak yaklaşık 8 milyar liralık açığı yönettik. Geçmişe dönük vadesi geçmiş borçları ödemeye devam ediyoruz. Yatırımlarımızın da hiçbiri durmadı. Yenilerine de başladık. Durmuş iki metro hattımızın, 2 yıl aradan sonra, yeniden inşaatlarına başladık. Bir üçüncüsüne kısa sürede başlayacağız. Piyasaya da güven veriyoruz. Çünkü herkes biliyor ki, İBB yeni ve profesyonel kadroları finansal planlamayı iyi yapıyor. Yasal ödemelerimizin tamamını yapıyoruz. Personelimizin ödemelerini zamanında yapıyoruz. Sosyal hizmetler alanında yeni projeler başlatıyoruz. Kent yoksulluğu ile mücadele alanında bu ilk altı ayda bile yeni projelere bütçe ayırabildik. Sosyal yardımlar gibi, kreşler gibi, Halk Süt projesi gibi, 30.000 üniversiteliye destek gibi pek çok yeni destek paketi başlatabildik. Bütün bunları yaptık biz!”
“İHALEYE BİLE GİREMEYEN İŞTİRAKLER KÂRA GEÇTİ”
İBB iştiraklerinin 23,5 milyar lira öngörülen bütçesinin de yüzde 15 daralmayla 20,5 milyar lira olarak gerçekleştiğine dikkat çeken İmamoğlu, göreve geldiklerinde İSTAÇ İSPER, İSGÜVEN, SPOR İSTANBUL gibi birçok şirketin borç yükü altında hareket edemez ve vergi borçları nedeniyle kendi alanlarındaki İBB ihalelerine dahi giremez durumda olduğunu vurguladı.
Bu şirketlerin vergi borçlarının büyük bölümünü ödediklerini, bir bölümünü yeniden yapılandırdıklarını ifade eden İmamoğlu, “İlk 6 ayda iştiraklerdeki bu fotoğrafı tersine çevirdik. Bu çok büyük başarı. Hizmette devamlılığı sağladık. İGDAŞ hariç iştiraklerimizde yaklaşık 600 milyonluk fark yarattık, İGDAŞ ile birlikte 900 milyon lira gibi bir kâr ile bu yılı kapatıyoruz. Önümüzdeki sene bunu en az iki katına çıkaracağız” dedi.
“ASIL PERFORMANSIMIZI BUNDAN SONRA GÖRECEKSİNİZ!”
İSKİ’de maliyet artışlarına İBB Meclisi’nin su fiyatı düzenlemesine ‘Hayır’ diyerek kendilerini kısıtladığını hatırlatan İBB Başkan Ekrem İmamoğlu, “Ona rağmen İSKİ’de de yatırımlara devam ediyoruz. Göreceksiniz önümüzdeki yıl İSKİ’de de finansal anlamda başarılı sonuçlar elde edeceğiz. İETT’de yine aynı şekilde halka destek ve indirimleri İBB sübvanse ediyor. Bizim asıl performansımız bundan sonra görülecek. Yani 2020 yılı ve sonrasında 16 milyon İstanbullu, adil ve hakkaniyetli bir yönetim nasıl bütçe planlıyor ve yönetiyor, şahit olacak. 2020’de hep birlikte göreceğiz” ifadelerini kullandı.
“DENK BÜTÇE; İNSANA SAYGI, KENTE ÖZEN DEMEK”
İBB’nin 2008 yılındaki global finansal kriz dışında 2000 – 2013 arası denk bütçe uyguladığına işaret eden İmamoğlu, son 5 yılı finans ve disiplin açısından tam bir felaket olarak nitelendirdi.
“Biz iş başı yaptığımızda, gelir gider farkı ve toplam sözleşme yükümlülüğü 60 milyar lirayı aşmıştı. Biz bu kamburu düzeltecek tedbirler geliştiren bir anlayışla yöneteceğiz” diyen İBB Başkanı, “Bizim için bütçe demek kamu vicdanı demek. Bizim için bütçe demek adalet demek. Adil, yeşil ve yaratıcı bir İstanbul’a giden yolda tasarruf etmek, asla israfa kaçmamak demek. Bu aziz şehrin geleceğine yatırım yapmak demek. İnsana saygı ve kente özen demek. İlkeler ve değerler doğrultusunda şeffaflık demek. 2020 bütçemizi de bu anlayışla planladık. Ne israfa izin vereceğiz, ne de hesapsız, kitapsız işler yapacağız. İnanılmaz bir bütçe açığıyla devraldığımız son 6 ayı nasıl yönettiysek, bundan sonrasını da bütçe performansımızı artırarak ve tasarrufu elden bırakmadan verimliliği yükselterek devam edeceğiz” şeklinde konuştu.
2020 YILI BÜTÇESİ 25,9 MİLYAR LİRA
Ekrem İmamoğlu, İBB’nin 2020 Yılı Bütçesi’nde gelirleri 21,3 milyar lira, giderleri ise yaklaşık 25.9 milyar lira olarak planladıklarını açıklayarak, “Gelirlerimizi 2019 yılına kıyasla yüzde 12’lik bir artışla 21 milyar 250 milyon lira olarak planlıyoruz. Giderlerimizin ise 25 milyar 850 milyon lira olacağını planlıyoruz. 4.6 milyar liralık açığımıza ilave 3.6 milyar liralık kredi geri ödemelerimiz olacak. Mevcut 3.5 milyarlık yatırım kredisini düştüğümüzde 4.7 milyar liralık bir net finansman ihtiyacı demek oluyor” dedi.
YATIRIMLAR 5,5 MİLYAR LİRA ARTACAK
Yatırımları 2019’a kıyasla 14 milyar 139 milyon liradan 19 milyar 479 milyon liraya çıkaracakları bilgisini veren İmamoğlu, rutin hizmetler yatırımının 5 milyar 487 milyondan 9 milyar 483 milyona, proje yatırımının 4 milyar 363 milyondan 5 milyar 849 milyona, proje hizmet yatırımının 319 milyondan 467 milyona çıkacağını, rutin yatırımların ise 2019’daki gibi 3 milyar 680 milyon lira seviyesinde gerçekleşeceğini müjdeledi.
ÖNCELİK ULAŞIM VE METROYA
İmamoğlu, “2020’de 10 milyar lira civarında net bir yatırım yapıyor olacağız. İstanbul’a ve İstanbulluya hizmet etmek için, projeler yapabilmek için geçmişten, bizden önceki yönetimlerden devraldığımız borçları ödeyebilmek için bütçemize desteğinizi bekliyoruz. Bizim yatırım önceliklerimizde, hem stratejik planda ortaya çıkan 16 milyon İstanbullunun iradesinin, hem de bizim yönetim anlayışımızın izlerini görebilirsiniz. Ulaşım, çevre ve kent yoksulluğu ile mücadele bizim asli yatırım önceliklerimiz arasında. Keza sağlık ve sosyal hizmet yatırımları, afet ve risk yönetimi ile eğitim ve kültür yatırımları bizim en önemli alanlarımız olacak” diye konuştu.
Yatırımlarda en büyük payı ulaşıma ve metroya ayırdıklarının altını çizen İmamoğlu, şöyle konuştu: “2020 yılında 10 milyar liralık yatırım bütçesi planladık. Kredi ödemelerimizi yapmaya devam edeceğiz. Vadesi geçmiş borçların ödemesine devam edeceğiz. İBB’nin finansal kamburunu engelleyip denk bütçe yapacağı günlere hızlıca erişmek istiyoruz. Umarım önümüzdeki yıl 16 milyon İstanbullu adına en doğru kararı verir ve doğru bir bütçeyi yönetiyor oluruz.”
İBB’NİN YOL HARİTASINA YÜZ BİNLERCE İSTANBULLU DESTEK VERDİ
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, konuşmasında İstanbullularla birlikte hazırlanan 2020 - 2024 Stratejik Planı hakkında da bilgiler verdi. İstanbul'un 5 yıllık yol haritasının yüz binlerce İstanbullunun, 1.115 adet kurum ve sivil toplum kuruluşunun aktif katılımıyla belirlendiğini ifade eden İmamoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İstanbul'un önümüzdeki 5 yıllık yolculuğu boyunca nereye ve nasıl gideceği konusunda vatandaşın bize verdiği talimatların gereğini yerine getireceğiz. 16 milyon İstanbullunun iradesini, bu iradeyi yerine getirme sorumluluğundaki İBB’nin yönetim ilke ve değerleriyle somut taahhütlerini yansıtan İstanbul'un 5 yıllık yol haritasını çizen tüm hemşerilerimize çok teşekkür ediyorum. İstanbul'u yönetme sorumluluğunu bizimle paylaşmış ve yükümüzü hafifletmişlerdir. İstanbul, vatandaşın çizdiği yolda ilerleyecek ve bu şehir herkes için çok daha güzel, çok daha mutlu, umut dolu bir yaşam alanı olacak.”
İSTANBULLUNUN ÖNCELİĞİ AFET, ULAŞIM VE ÇEVRE
Ekrem İmamoğlu, İBB’nin Stratejik Plan hazırlık sürecini kapsayan ve demokratik bir katılımla gerçekleşen “İstanbul Senin” kampanyasının Türkiye tarihinde bir ilk olduğunu vurgulayarak, “Hep birlikte, yerel yönetim literatürüne geçecek bir stratejik plan hazırladık. Halkımız ve paydaşlarımız öncelikli hizmet alanları olarak deprem, afet ve acil durum yönetimi; ulaşım hizmetleri; çevre yönetimi; göçmen ve sığınmacılar; imar yönetimi ve kentsel dönüşüm. Anketlerimiz İstanbulluların bakış açısından büyük fotoğrafı ortaya koyarken; çalıştaylarımız ise kent yaşamının kılcal damarlarına nüfuz etmemizi sağladı. Bütün bunların sonucunda kurumumuzun güçlü-zayıf yönlerini belirledik. Stratejik plan çalışmalarımızın ışığında şekillenen vizyonumuzu “Adil, yeşil ve yaratıcı şehir, mutlu İstanbullu” olarak ifade ediyoruz. İstanbul’un var olan potansiyelini ortaya çıkarmak ve bunun bu şehirde yaşayan herkesin erişimine sunmak temel hedefimiz. Ulaşılabilir İstanbul, çevreye duyarlı, üreten İstanbul, paylaşan İstanbul, yaşayan İstanbul, eşsiz miras, finansal sürdürülebilirlik, katılım ve yenilikçi yönetim başlıklarıyla sekiz tema ürettik. Bu temalarımızın her biri de stratejik amaçlarımızı açıklıyor. 2020-2024 Stratejik Planı’nın anlaşılmaz rakamlardan ibaret, uygulamada karşılığı olmayan sayfalar yığını olmasını kesinlikle istemiyoruz. 2024 yılına kadar afet öncelikli riskli alanların tamamını tespit etmiş olacağız. Kentsel dönüşüm projelendirme çalışmaları kapsamında gerçekleştirilen toplam proje sayısını 44’e çıkaracağız. Raylı sistem taşımacılığının toplu ulaşım içindeki payını yüzde 20,6’dan yüzde 30’a çıkaracağız. Yapımı tamamlanan otopark araç kapasitesini 100 bin yeni otopark yaparak 94.471’den 194 bin 471’e çıkaracağız. Kişi başına düşen aktif yeşil alan oranını 7,04 metrekareden 9,04 metrekareye çıkaracağız. Toplam yeşil alan miktarını 30 milyon 872 bin 55 metrekare artıracağız. Yıllık verilen sosyal hizmet sayısını ise 822 bin 162 adetten 2 milyon 552 bin 710 adete çıkaracağız. Bütünüyle vatandaşı dinleyerek, anlayarak, hazırlanan bu stratejik planla, İstanbul'un huzuruna, mutluluğuna giden yolda hep birlikte yürüyeceğiz.”