Taksicilere müjde Artık işsizlik sigortasından da yararlanabilecekler.

Taksicilere müjde
Artık işsizlik sigortasından da yararlanabilecekler.
Artık SGK’nın denetim elemanları da taksilerde çalışanların sigortası konusunda denetim yapıyorlar. Plaka kiralayanların durumu karmaşık olduğu gibi büyük sorunlara yol açıyor. Sigortalı olma hakkını elde eden sürücüler ise artık işsiz kaldıklarında işsizlik sigortasından yararlanacaklar.

İşin en zor yanı da burası. Zira, taksi plakası, şoför esnafına kendisi kullansın ve ekmeğini çıkarsın diye tahsis edilmiştir. Ancak piyasadauygulamada gördüğümüz üzere plaka sahipleri, araçlarını plaka kiralama şirketlerine veriyorlar ve ayda 3000-3500 lira alıyorlar. Taksi kiralama şirketleri de plakalı taksiyi aylık 3500-4000 liraya isteyenlere kiralamaktadır. Aralarındaki kira sözleşmesini ise vergi-stopaj ortaya çıkmasın diye Maliye’ye bildirmemektedir. Bildirilmediği için de kiralama resmiyet kazanmamaktadır. Esasen kiralama Maliye’ye ve SGK’ya bildirilse kiralayan vergistopaj ödeyecek ve kendisi de vergi mükellefi olarak Bağ-Kur’lu sayılacak. Bu arada aylık kira bedeli yüksek olduğu için de kiralayan basit usulde değil deftere tabi gelir vergisi mükellefi olacak. Bu durumda sorun yok. Fakat, kiralama sözleşmesi resmiyet kazanmamışsa, taksiyi kiralayan vergi mükellefi olmadığı için SGK tarafından yolda çevrilip denetime alındığında, plaka sahibi işveren sayılacak ve esasen kiralayan olduğu halde SSK’lı sayılıp kayda alınacaktır. Plaka sahibine de 2500 lira idari para cezası SGK tarafından uygulanacaktır.

KIDEM-İHBAR TAZMİNATI ÖDENECEK Mİ?

Kıdem ve ihbar tazminatı, iş kanunlarında geçmektedir. Genel İş Kanunu olan 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 4’üncü maddesine göre, “507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanunu’nun 2’nci maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde” İş Kanunu uygulanmaz. Bu sebeple bir taksi plakası sahibinin yanında 2 veya daha az şoförsürücü varsa bunların işten çıkma, işten çıkarılma, emekli olma hallerinde ihbar ve kıdem tazminatı ödenmesi gerekmez. Ancak, plaka veya plakalar sahibinin yanında 3 veya daha fazla sürücü varsa işten çıkma, işten çıkarılma veya emekli olma durumunda ihbar ve kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.

Emeklilik hakkı da elde ettiler

Birçok taksi sürücüsü, işverenleri tarafından SSK’lı yapılmadıkları için kendileri yasadışı bir şekilde faaliyet gösteren sahte şirketlere para vererek, SSK’lı yapılmayı tercih etmektedirler. Sahte şirketler ise sürücülerden ayda 200 lira para alıp bunları SSK’ya bildirmekte ama primleri SGK’ya ödememektedirler. Sonrasında da denetimlerde sahtekârlık ortaya çıkınca şoförler hem paralarından hem de SSK sigortalarından mahrum olup zarara uğramaktadırlar. Bazı şoförler ise isteğe bağlı Bağ-Kur’lu olmaktaydı ama bu durumda SSK’dan emekli olma hakkını kaybetmişlerdi. Yeni durumda, taksi sürücüleri artık SSK’lı olduklarından, SSK’dan emekli olma hakkını elde etmişlerdir.

İşçi olarak çalışan sigortadan yararlanacak

Taksi plakası sahibinin yanında SSK’lı işçi olarak çalışan şoförler, uygulama sonrasında sadece SSK’lı olmadılar, ayrıca işsizlik sigortası kapsamına da girdiler. Artık işsiz kaldıklarında İŞKUR’dan işsizlik ödeneği de alabilecekler. 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 50’nci maddesine göre; “Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır. İşsizlik ödeneği miktarı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39’uncu maddesine göre on altı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez. Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde; 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün, 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün, 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün süreyle işsizlik ödeneği verilir...”

ALİ TEZEL/ GAZETE HABERTURK/ HT EKONOMİ