Bir bankada çalışanın giymesi gereken kıyafetlerle bir üniversite öğrencisinin veya bir öğretmenin, bir tasarımcının giymesi gereken kıyafetler farklıdır. Giysilerimiz yaptığımız meslekle uyumlu olmalıdır.
Eğitim Danışmanı, Eğitmen, Yazar Suna Okur, sektörünüzün giyim tarzına uygun giyinmenin iş dünyasındaki başarınızı belirleyen önemli unsurlardan biri olduğunu söylüyor.
Suna Okur, Ötekiadam Yayınları’ndan çıkan ‘Suna Okur ile Zarafet, Görgü ve Protokol’ isimli kitabında, profesyonel imaj oluşturmak için, çalıştığınız kurumun kültürüne uygun bir şekilde giyinmeniz gerektiğini belirtiyor.
Peki nasıl giyinmeli?
Suna Okur, sektörlere göre giyim tarzlarının nasıl olması gerektiğini şöyle tarif ediyor:
FİNANSÇILAR, MUHASEBECİLER NE GİYMELİ?
“İş dünyasında kadın ve erkek için dört farklı sektör vardır. Bunlar formelden, informel giyime kadar geniş bir yelpazededir. Birinci düzey geleneksel sektör olarak adlandırılır ve son derece resmi bir giyim tarzını ifade eder. Biz iş yaptığımız herkese güvenmek isteriz; ancak geleneksel sektör mensuplarına ekstra güven duymak isteriz. Geleneksel sektördekiler bankacılık, finans, hukuk, muhasebe mensupları ve üst düzey yöneticilerdir.
Bu sektör mensupları güven duygusunu zedelemeyecek biçimde klasik giyimi tercih etmelidirler. Kadınlar için takım etek, ceket veya pantolon, ceket koyu renk klasik ayakkabılar, açık renk bluz veya gömlek, çok fazla olmayan mücevherat veya koyu renk takımın içinde açık renklerde bluz veya gömlek, belirgin çizgiler ve muhafazakar bir tarz uygundur.
Geleneksel sektörde, erkekler için siyah ya da lacivert takım, beyaz, krem, açık mavi ya da düz çizgili pamuklu kumaştan manşetli gömlek, koyu renk ve desensiz çoraplar, siyah klasik ayakkabılar, düz desenli ipek kravat, saat ve kol düğmesi dışında aksesuar olmaması uygundur. Saçlar kadın ve erkek için bakımlı olmalıdır.
PAZARLAMACILAR AÇIK RENK GİYMEMELİ
Satış ve pazarlama personelinin giyim seviyesi ikinci seviye olmakla birlikte seçimlerinde biraz daha birinci seviyeye yaklaşmaları beklenir. Örneğin, renkli gömlekler ve açık renk takım elbiselere satış işinde pek hoş gözle bakılmaz. Kadın olsun erkek olsun satış pazarlama personelinin güven duygusunu besleyecek biçimde saygıdeğer, muhafazakâr ve fazla dikkat çekmeyecek şe- kilde giyinmeleri beklenir. Bu sektördeki biri giydiği pembe gömlekle müşterisinin dikkatini dağıtmamalıdır.
EĞİTİM VE SAĞLIKÇILAR TAKIM GİYMESE DE ŞIK OLMALILAR
İkinci düzey sektör hizmet sektörü olarak ifade edilebilir. Eğitim ve sağlık sektörü bu düzeydedir. Bu sektör mensuplarının her zaman takım elbise giymesi beklenmese de her zaman derli toplu ve şık olmaları beklenmektedir. Bu sektör mensuplarının giyimi daha az resmidir ve biraz daha taşra eşrafı özelliklerini barındırır. Bu giyim tarzı bir taşra avukatı, pratisyen doktor veya öğretmen için uygun olabilir.
Kadınlar için bu sektörde, güçlü renkleri olan takımlar, muhafazakar tarzda bir elbise ve ceket, uyumlu, bağımsız etek ceket veya koyu renk muhafazakar ama modaya uygun kesimi olan elbise olabilir.
Erkekler için ise, bağımsız ceket ve pantolonlar, spor ceket, tüvit, flanel veya kadife gibi kumaşlardan spor ceketler, pamuklu kalın ekose gömlekler, takım elbise veya ceketten daha koyu renkli kravatsız giyilen gömlekler, rahat bir takım elbise, gömlek, kravat anlayışı söz konusudur. Açık renk takımlar da kullanılabilir, gömlekler ekoseli, pastel veya biraz daha iddialı renklerde ola- bilir, kravatlar daha güçlü renklerde olabilir. Daha moda çizgiler takip edilebilir.
SERBEST GİYİM SEKTÖRLERİ
Üçüncü seviye giyim ise en az resmiyet taşıyan serbest giyim tarzıdır. Tezgâhtarlık, inşaat işleri, şoförlük gibi işler için daha uygundur. Kadınlar için gömlek veya bluzla kullanılan bir etek, gömlekle kullanılan klasik kesimli pantolon veya daha fantezi ve modaya uygun bir gömlek ve klasik pantolon, erkekler için ise, kot gömlekler, deri ceket, ceketsiz ve kravatsız giyim, kot pantolon, sweat shirt ve spor gömlekler uygundur.
Kadınların bluz, kolsuz klasik olmayan elbiseler ve spor giysiler giymesi ise ancak işleri spor alanında ise hoş görülebilir, aksi halde teklifsiz giyim olarak yorumlanır.
MİMARLAR TAKIM ELBİSEYLE İŞ GÖRÜŞMESİNE GİDERSE…
Dördüncü seviye giyim ise yaratıcı sektöre aittir. Mimarlar, sanatçılar, tasarımcılar, ressamlar ve yazarlar bu gruba dâhildir. Bu sektör mensupları klasik giyinmemelidir. Bir mimar, klasik takım elbisesiyle iş görüşmesine gitmemelidir. Çünkü klasik takım elbise tercih eden bir mimar, bu tercihiyle yaratıcı olmadığını söyler. Yaratıcı meslek mensupları canlı renkler, modern çizgiler taşıyan kesimlerdeki kıyafetler ve çizgi dışı takılar, aksesuarlarla yaratıcılıklarını vurgulamalıdırlar.
İŞ HAYATINDA ETKİ BIRAKAN TARZ NASIL OLMALI?
Son zamanlarda çalışanlar daha rahat giyinmeyi tercih etmekte, hatta genç personelin, yapılan işin önemli olduğuna kıyafetin önemli olmadığına dair birtakım yargıları bulunmaktadır. Bu sebeple günümüz gençliğinin iş seçiminde bile rahat giyinebilecekleri sektörleri tercih ettikleri görülmektedir.
Ancak, başkaları üzerinde bırakılan profesyonel etkide yapılan işin kalitesi kadar, dış görünüşe gösterilen özenin de rolü olduğu unutulmamalıdır. Çünkü kendinize gösterdiğiniz özen, başkalarından göreceğiniz itibarın belirleyicisidir. Ayrıca kendinize gösterdiğiniz özen işinize gösterdiğiniz özen kadardır. O halde dağınık ve özensiz giyinen bir kişinin işinin de özensiz olacağı kanaati yaygındır.
İş hayatında rahat olmak kadar şık ve bakımlı olmanın da önemli olduğunu unutmamak gerekir. İş yaşamında profesyonel tarzımızı belirleyen dış görünüşümüzde dikkat edilmesi gereken noktaları şu şekilde ifade edebiliriz:
ÇALIŞAN KADININ GARDROBUNDAKİ OLMAZSA OLMAZLAR
Siyah, lacivert, gri tonlarda etek, pantolon ve ceketler ve takımlar gardırobumuzun olmazsa olmazlarıdır. Koyu renk kıyafetler iş hayatında ciddi bir hava oluşturmakla birlikte, içine giyilen frapan olmayan renklerde gömleklerle şıklığımız tamamlanmaktadır. Bilhassa iş toplantılarında daha maskülen görünmek için ceket içine gömlek giyilmelidir.
Gömlek seçimlerinde terletmeyen, pamuklu ya da ipek ve şeffaf olmayan, içi göstermeyen gömlekler tercih edilmelidir.
Krem, fildişi gömlek gardırobun vazgeçilmezidir. Siyah takım içine beyaz gömlek yerine fildişi veya krem rengi gömleklerin giyilmesi bizi daha dinamik gösterecektir. Siyah-beyaz gibi zıt kontratstan mümkün olduğunca kaçınmak gerekir.
Son zamanlarda iş yaşamında elbise de tercih edilmektedir. Kış aylarında daha koyu renkler, yaz aylarında daha pastel tonlarda elbiseler giyilebilir. Çok bol ya da dar olmayan dizin hemen altında biten kolsuz ya da kısa kollu elbiseler ceketlerle giyilebilir.
Aksesuarlar: İş kıyafetlerimizi aksesuarlarla renklendirebiliriz. Fular kıyafetlerimize şıklık katar. Çok fazla desen ve renklerden kaçınılmalıdır. İnci iş hayatına en çok yakışan takıdır. Sizi saygın ve asil gösterir.
Ayakkabılar: Çok yüksek topuklu, platformlu, bilekten bağlı ayakkabılar, babetler ve terlikler, önü açık arkadan bantlı ayakkabılar iş dünyası için uygun değildir. Çok yüksek olmayan, kısa topuklu koyu renk ayakkabılar, tüm günü rahat geçirmemizi sağlar. Yüksek topuk şık olmakla birlikte uzun süreli kullanımlarda rahatsızlık verir. Çizme ve bot da iş hayatında az tercih edilmelidir. Kışın pantolonla giyilen kösele tabanlı kısa botlar tercih edilebilir.
Makyaj: İş hayatında makyaj önemlidir. Hiç makyaj yapmamak hasta veya depresif algılanma sebebi olabilir. Sade hafif bir makyaj bizi enerjik ve bakımlı gösterecektir. Göz makyajında göz rengimizden çok giysilerimizin rengi baz alınmalıdır. Giysiye uymayan tonlardaki makyaj imaj kırıcıdır. Makyaj, kusurları gidermek için yapılmamalıdır. Aksine, güzelliklerin vurgulanması için tercih edilmelidir. Kişiyi özünden uzaklaştıran bir makyaj, saygı uyandırarak etkilemek yerine kişinin saygınlığını zedelemektedir. Kalıcı makyaj yaz tatillerinde ve plajda kolaylık sağlamaktadır. Fakat yapay her şey saygınlığı yitirmemize sebep olur. Bu sebeple kalıcı makyajın da mümkün olduğunca doğal olmasına gayret edilmelidir.
Saçlar: Saçlarımız her zaman bakımlı olmalıdır. İş hayatında düz fönlü saçlar ya da toplu saçlar etkilidir. Saçlar fönlü değilse toplanmalıdır. Kuruyan saçlara bakım yapılmalı, dip boyası gelmiş saçların boyası ihmal edilmemelidir.
İş yemekleri: Akşam düzenlenen iş yemeklerinde genellikle siyah renk ve elbise tercih edilmelidir.
Elbisenin etek boyu önemlidir. Etek ve elbise ne mini ne de maksi boy olmalıdır. Dizin hemen altında biten elbiseler tercih edilmelidir. Dikkat edilmesi gereken başka bir konu da dekoltedir. Akşam iş yemeklerinde dekoltenin ciddiyetle bağdaşmadığını unutmayalım. Dekolte ciddiyete gölge düşürür. Akşam yemeğinde ayakkabımız biraz yüksek topuklu olabilir ancak yine açık burunlu olmamasına özen gösterilmelidir.
ERKEK GİYİMDE TAKIM ELBİSE GÜCÜ TEMSİL EDER
Erkek gardırobunun olmazsa olmazı ise siyah, antrasit, koyu gri, lacivert takımlarla blazer ceketlerdir. Erkek giyimde takım elbise gücü temsil etmektedir.
Gömlek: Erkekler gömleklerinde beyaz, mavi, beyaz üzerine ince düz çizgili gömlekler tercih edilmelidir. Toplantılarda en resmi ve en etkileyici gömlek rengi beyazdır. Beyaz düz poplin gömlekler resmiyet derecesi en yüksek olan gömleklerdir. Reklam, medya vb. sektörlerde çalışmıyorsanız, çok renkli ve desenli gömlek ve kravatlar iş giyimi ile uyumlu değildir ve olumsuz bir etki yaratabilir.
Kıravat: Kravat seçimi bir erkeğin ruh halini söyler. İpek kravatlar şıklığınıza şıklık katar. Temalı, figürlü ve çok renkli kravatlar iş dünyası için uygun değildir. Resmiyet derecesini daha da yükseltmek için ya kendinden desenli ya da düz kravat seçilmelidir.
Aksesuar: Süveter ve yelekler de erkeklerin günlük iş hayatında kullanabileceği giysilerdir. Özellikle kilolu beyler için tavsiye edilebilir. En prestijli aksesuarlardan biri de hiç kuşkusuz kol düğmesidir. Erkekler iş dünyasında kol düğmeleri, saat ve nikâh yüzüğü haricinde aksesuar kullanmamalıdır.
Ayakkabı: Ayakkabıların sivri burun olmamasına özen gösterilmelidir. Çok sivri burunlu ayakkabı, eğitim ve görgü eksikliği olarak algılanır. Koyu renk ayakkabılar tercih edilmelidir. Rugan ayakkabı erkeğin gece ayakkabısıdır. Dolayısıyla gündüz iş elbiseleri ile giyilmemelidir.
Çorap: Erkek giyiminde koyu renk kıyafetin altına beyaz, bej veya açık tonlarda çorap giyilmemelidir. Çorap ayakkabıyla uyumlu siyah, lacivert veya kahverengi olmalıdır. Ütüsüz kıyafetlerin saygı uyandırmayacağı unutmamalıdır. Bilhassa pantolonun ütü çizgisi olmalıdır.
İş yemekleri: Akşam iş yemeklerinde ise mutlaka siyah takım elbise tercih edilmelidir. Gece kıyafetlerinin içine çizgili gömlek yerine düz beyaz gömlek giyilmelidir.
Ceket cebinde küçük bir ipek mendil kullanılabilir. Üçgen mendil kokteyl ve ziyafetlerde kullanılır. Dikdörtgen kullanımı daha spordur ve günlük hayatta giyimine özen gösteren beyler tarafından kullanılabilir.
Kravat resmi iş yemeklerinin olmazsa olmazıdır. Ancak ilerleyen saatlerde kravatın cebe konması görgü kurallarına uymaz. Ayrıca gömleğin yaka düğmesi açılarak kravat kullanılması uygun değildir.
İŞ YERİNDE İMAJ KIRAN GİYSİLER
Derin dekolte elbiseler ve bluzlar
Dövmeleri ortaya çıkaran giysiler
Kısa kollu, desenli, yazılı, pullu-payetli t-shirtler
Bermuda şortlar, kısa paçalı pantolonlar, taytlar
Kısa kollu gömleklerle takılan kravatlar
Çok renkli kravatlar
Açık burunlu ayakkabılar
Converse tarzı spor ayakkabılar
Abartılı takılar ve aksesuarlar ."