Okan Üniversitesi Diş Hastanesi Pedodonti Uzmanı Yrd. Doç. Merve Nur Aydın, '' Engelli çocukların ağız-diş yapısı, fiziksel engeller, özel diyetler ve ilaçlar nedeniyle diş sağlığı problemleri görülmektedir. Fonksiyon bozukluğu nedeniyle, el becerisi gerektiren diş fırçalama gibi oral hijyen prosedürleri yeterli birlamla yapabilir. Dolayısıyla ağız hijyeni sonuç gıdaların dişlileri arasında sıkışması, yoğun dental plak, ağız kokusu sık rastlanır. Engelli çocuklarda, çoğunlukla temel sağlık problemlerinin çözümü ile ilgilenildiğinde, ağız ve diş sağlığı ihmal edilebilmektedir. Bunun sonucunda diş çürükleri ve diş eti hastalıkları artarak, tedavisi güç ileri aşamalara ulaşmaktadır. Erken dönemde alınacak koruyucu ağız ve diş sağlığı önlemleri, ileride karşılaşabilecek bu tür problemlerin engellenmesinde önem taşımaktadır’’ dedi.
Okan Üniversitesi Diş Hastanesi Pedodonti Uzmanı Yrd. Doç. Merve Nur Aydın, engeli çocuklarda diş temizliğini bilgilendirmek için gerekli bilgiler verdi.
Sağlıklı çocuklarda olduğu gibi engelli çocuklarda da, dişler ağızda görünür görünmez, anne ya da çocuğun bakıcısı onun beslenmeden sonra dişleri nemli bir gazlı bez ile temizlemesine. 2 yaşa doğru küçük, yumuşak kıllı bir diş fırçası çiçek ve çocuğun eğitilmesi ile başlanmalıdır. Oral hijyen sağlanmasında ilk aşama hastanın eğitilmesidir. Bu hastalar soygun kavramları güç kavrarlar. Bu nedenle diş temizlemenin neden gerekli olup ve resimlerle gösterilerek hastalar diş fırçalamaya teşvik edilmelidir. Çocuğun ağzı günde bir kere tam anlamıyla, besin artığı kalmayacak şekilde temizlenmelidir. Sonradan ağzın çalkalatılması da önemlidir. Ağız içerisinde diş plağı oluşumunu engellemek için karbonatlı su ya da klorheksidin içeren gargaralar kullanılabilir. Piyasada diş temizleme mendilleri de mevcuttur.
Engelli Çocuklara Flor Jel Bakımı
Yrd. Doç. Merve Nur Aydın, '' Flor diş çürüğünü önlemek için kullanılan önemli maddeleri. Engelli bireyler diş hekimi tarafından yapılan florlu jel uygulamaları önerilmektedir.Dişlerin çiğneme yüzeylerinde bulunan oluklar gıdaların burada birikmesine izin verilmektedir. Fırçalamanın bu dif yüzeylerinin çoğaltılması için ayrı ayrı yapılmadığı için çürüme olasılığı daha fazladır. Diş çürüğü oluşmadan önce, bu riskli diş yüzeylerinin, diş hekimi tarafından, diş cilası ya da diş ojesi olarak bilinen fissür örtücü ile dedirt materyal ile kapatılması çürük oluşumunu engellemektedir. Bu tedavi için daimi azı dişleri sürer sürmez mutlaka bir diş hekimine başvurulmalıdır.
Engelli çocukların kası koordinasyonunun düzenlenmesi, uyarı göstergeleri ya da sakinleştirici amaçlı ilaçlar tükürük akışını azaltırırlar. Bu durum çürük oluşma riskini arttırmaktadır. Tükürük sağlamak için arttırmak için çeşitli yöntemlerden kaldırabilirsiniz. Yarım çay kaşığı karbonat bir bardak suya karıştırılır, hazırlanan gargara gün boyu, ihtiyaca göre, sık sık (2 saatte bir) kullanılır '' açıklamasını yaptı.
Tükürük miktarını arttırmak için şekersiz sakızlardan faydalanılabilir. Ayrıca yapay tükürük hazırlıkları mevcuttur.
Engelli çocuklarda sık görülen ağız yaraları vardır. Ağız kenarlarındaki çatlaklar ya da yaranlar iyileşmesi oldukça zordur. Bu bölgelere göre, bir krem veya da vazelin sürülmesi problemi önleyebilir. Yine bazı hastalıklar hastalığın ağız içi belirtisi olarak ağız ağrılı ülserasyonla beraber görülen yaralar oluşabilmektedir. Ağrıyı azaltmak etkisi olan gargaraların ya da yara üzerine direk olarak sürülen pomatların arı bireyi rahatlatır. Dişlerin ve dişeti dokularının temiz bir gazlı bez ya da pamuklu çubuklarla temizliği şarttır.
Diş Tedavisi Engel Tanımıyor!
Yrd. Doç. Merve Nur Eğıklı, '' Engelli çocukların, diş tedavilerinde öncelikle iletişimde sevecen ve sabırlı bir yaklaşım sergilenmelidir. Hastanın güvenini kazanmak önemlidir. İlk randevularda herhangi bir tedavi uygulanmadan hastaların klinik ortamına alıştırılması yararlı olur. Anlatılıp, endişe uyandıran dental aletler tanıtılır ve daha sonrasında uygulanaya geçilir. Seansların kısa tutularak çalışılması da önemlidir. Bu hastalara diş tedavileri, fiziksel ya da zihinsel uyum yetersizliği nedeniyle, hem hasta hem de hekim yönüyle çeşitli zorluklar içeriyor "'dedi.
Engelli Çocuklara Genel Anestezi Altında Ağız ve Diş Sağlığı Bakımı
Bu zorluklar, hasta tipine göre değişmekle birlikte bir bölüm uyum sağlanabilir hastanın tedavileri lokal anestezi ya da sedasyon desteği ile hasta koltuğunda yapılabilirken, ağır zihinsel ya da lokal anesteziyle yapmak mümkün olmamaktadır. Lokal anestezi ile diş tedavilerinin yapılmadığı bütünsel anestezi ve donanımlı ameliyathane ortamında bu tedavilerin uygulanması zorunlu haleilir. Genel anestezi altında, tedavisi mümkün olmayan dişlerin çekimi, süt ve diimi diş tedavisinde kanal tedavisi, süt ve dolik asit dişleri ve varsa dişeti problemlerinin tedavisinde aynı seansta yapılır.